Φανταστείτε μια μέρα να χτυπούσε το κινητό σας τηλέφωνο. Το τηλεφώνημα προέρχεται από το σχολείο, από το οποίο σας ενημερώνουν ότι το παιδί σας ασκεί bullying σε άλλα παιδιά. Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, μάλλον θα επρόκειτο για μια πάρα πολύ άσχημη στιγμή της γονικής σας πορείας και αυτό γιατί το κεντρικό ερώτημα που θα γύριζε στο μυαλό σας θα ήταν «Τί έχω κάνει εγώ λάθος;».
Το να αντιλαμβανόμαστε ότι το μεγάλωμα των παιδιών δεν έχει, μάλλον, πραγματοποιηθεί στις σωστότερες βάσεις και αυτό έχει ως αποτελέσματα να μην πληγώνουν μόνο το ίδιο μας το παιδί αλλά και τα παιδιά άλλων, είναι κάτι που αποτελεί μια πάρα πολύ δύσκολη συνειδητοποίηση. Η οποία, βέβαια, είναι καλύτερο να συμβαίνει όταν όντως υπάρχει ένα πρόβλημα, παρά να παραμένουμε με την ψευδαίσθηση ότι όλα είναι καλά, την ίδια στιγμή που το παιδί μας βασανίζει τον ίδιο του τον εαυτό και τα παιδιά άλλων.
Δυστυχώς στις μέρες μας το bullying έχει πάρει ακραίες διαστάσεις ή τουλάχιστον στις μέρες μας οι πληροφορίες γίνονται πιο εύκολα γνωστές σε όλους, με αποτέλεσμα να μαθαίνουμε πιο συχνά το πότεαυτό όντως συμβαίνει. Ακούμε συνέχεια συμβουλές σχετικά με το πώς να κινηθούμε όταν το παιδί μας υφίσταται bullying αλλά πολύ πιο σπάνια ακούμε το τί θα ήταν καλό να κάνουμε όταν το δικό μας παιδί είναι ο θύτης. Στόχος, λοιπόν, του παρόντος άρθρου είναι να παρουσιαστούν κάποιες πρακτικές τις οποίες θα μπορούσε να ακολουθήσει κάποιος γονέας που αντιλαμβάνεται ότι το παιδί του ασκεί bullying.
- Καταρχάς, μιλήστε με το παιδί σας.
Αναλόγως πάντα και την ηλικία, πολλές φορές τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται ότι η συμπεριφορά που έχουν απέναντι σε άλλα άτομα δεν είναι σωστή και ότι ενδεχομένως να τα πληγώνουν. Ή σε μεγαλύτερες ηλικίες, μπορεί να κατανοούν ότι η πράξη τους δεν είναι σωστή αλλά να μην ενδιαφέρονται για τον αντίκτυπο που αυτή μπορεί να έχει. Επομένως, πρώτο και κύριο βήμα είναι να μιλήσετε στο παιδί και να του δώσετε να καταλάβει τη σημασία των πράξεων του για τους άλλους. Ένας αρκετά αποτελεσματικός τρόπος θα ήταν παράλληλη η αναφορά σε παραδείγματα περιπτώσεων εκφοβισμού. Απλώς αυτό που πρέπει να προσέξετε σε αυτή την περίπτωση είναι να μην καταφύγετε σε παραδείγματα πολύ ακραίων περιπτώσεων, καθώς πολλές φορές αυτά φαντάζουν μακρινά στα μυαλά των παιδιών και ενδέχεται να μην πάρουν την κουβέντα στα σοβαρά, όσο και αν προσπαθείτε να τα πείσετε για το αντίθετο.
- Προσπαθήστε να συζητήσετε με το παιδί σχετικά με τις αιτίες της συμπεριφοράς του.
Τις περισσότερες φορές τα παιδιά μπορεί να μην καταλαβαίνουν καν τον λόγο για τον οποίο προβαίνουν σε εκφοβιστικές πράξεις. Παρόλα αυτά είναι πολύ πιθανό μέσα από μια ειλικρινή συζήτηση σχετικά με την αναζήτηση των παραγόντων να καταλάβουν και τα ίδια γιατί το κάνουν. Ή αν ήδη το γνωρίζουν, μπορείτε να τους δώσετε το έδαφος να το παραδεχτούν, χωρίς παρόλα αυτά να γίνεστε πολύ επικριτικοί, γιατί αυτό ενέχει τον κίνδυνο του να φοβηθούν και να μην σας μιλήσουν.
- Βοηθήστε το παιδί να βάλει τον εαυτό του στη θέση του θύματος.
Μπορεί να φαίνεται ως μια ανούσια και χιλιοειπωμένη συμβουλή, αλλά πολλές φορές τα παιδιά δεν σκέφτονται ακριβώς πώς θα ένιωθαν οι ίδιοι αν ήταν στη θέση του άλλου. Ή ακόμα και τις φορές που μπορούν να το σκεφτούν, διαφέρει η ένταση. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να το βάλετε να μπει επακριβώς στη θέση του άλλου, περιγράψτε του τα συναισθήματα που μπορεί να βιώνει το άλλο παιδί και βοηθήστε το να μπει στην κατάσταση, ώστε να τη δει επακριβώς από μέσα.
- Δημιουργήστε ένα πλάνο σχετικά με την αλλαγή της συμπεριφοράς.
Το πλάνο αυτό είναι κάτι δύσκολο να πραγματοποιηθεί αλλά είναι βασικό στην αλλαγή της συμπεριφοράς και στην πλήρη κατανόησή της από πλευράς του παιδιού. Βεβαίως, είναι σημαντικό σε αυτό το σημείο, εφόσον έχετε τη δυνατότητα, να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας ο οποίος μπορεί να σας καθοδηγήσει στα συγκεκριμένα βήματα που θα χρειαστεί να πραγματοποιήσετε προκειμένου να επέλθει η αλλαγή της συμπεριφοράς. Το μείζον θέμα σε αυτό το σημείο είναι να δώσετε στο παιδί να καταλάβει ότι το πλάνο αυτό δεν έχει σκοπό την καθολική αλλαγή του αλλά την σταδιακή απομάκρυνσή του από μια συμπεριφορά η οποία είναι βλαβερή τόσο για τους άλλους όσο και για το ίδιο.
- Υιοθετήστε έναν φιλικό, προς το παιδί, τόνο.
Σίγουρα θα πρέπει να είστε αυστηροί προκειμένου το παιδί να κατανοήσει την σοβαρότητα της κατάστασης. Παρόλα αυτά, στόχος σας δεν είναι να τιμωρήσετε γιατί αυτό μπορεί να έχει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα εκ μέρους του παιδιού. Πρέπει να υιοθετήσετε μια στάση κατανοητική, από την οποία δεν θα εκλείπει η σοβαρότητα αλλά μέσα από την οποία το παιδί θα ξέρει ότι είστε σύμμαχός του στην αλλαγή και ότι δεν το «πολεμάτε».
- Αναγνωρίστε τα δικά σας λάθη.
Είναι πολύ απλό το να θυμώσετε με το παιδί σας και να θεωρήσετε ότι μόνο αυτό είναι υπεύθυνο για τη συμπεριφορά του. Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά πολλές φορές είναι «καθρέφτες» του εαυτού μας. Επομένως είναι σημαντικό να κάνουμε μια ενδοσκόπηση και μια αυτοκριτική, προκειμένου να δούμε ποια από τις στάσεις μας, τις συμπεριφορές και την γενικότερη προσωπικότητά μας ίσως να παίζουν ρόλο στην εκδήλωση μιας τέτοιας συμπεριφοράς εκ μέρους του παιδιού.