Της Ιφιγένειας Παγωμένου, μέλος της ομάδας της SciCo και υπεύθυνη του προγράμματος Generation Next.
Στους γρήγορους ρυθμούς του σήμερα, η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, συχνά ενσωματωμένη ασυναίσθητα σε αυτήν. Από τα smartphones – που δεν κάνουμε χωρίς αυτά – μέχρι τις διαφημίσεις σε μηχανές αναζήτησης και social media, η Τεχνητή Νοημοσύνη κατακτά όλο και περισσότερο κομμάτια της ζωής μας, και το κάνει ήσυχα, κρυμμένη πίσω από σύγχρονες ανάγκες και ευκολίες, τις οποίες θεωρούμε δεδομένες.
Σκεφτείτε όλα τα «γιατί μαμά» να μπορούσαν να απαντηθούν αμέσως, με το πάτημα ενός κουμπιού. Ή φανταστείτε μια τάξη όπου εξατομικευμένα πλάνα μαθημάτων προσαρμόζονται στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε παιδιού. Αυτές οι σκέψεις δεν αποτελούν, πλέον, σενάρια επιστημονικής φαντασίας αλλά πραγματικές δυνατότητες στον ορίζοντα της εκπαίδευσης, χάρη στην ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Για τους εκπαιδευτικούς, η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο διδάσκουν και αλληλεπιδρούν με τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Με εργαλεία που λειτουργούν με Τεχνητή Νοημοσύνη, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αναλύουν μεγάλο όγκο δεδομένων με στόχο να αναπροσαρμόσουν τις μεθόδους διδασκαλίας τους, να αναγνωρίσουν σημεία όπου οι μαθητές/τριες μπορεί να χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη, και ακόμη και να προβλέψουν τα αποτελέσματα της μαθησιακής διαδικασίας. Αυτό όχι μόνο επιταχύνει τη διαδικασία διδασκαλίας αλλά επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να εστιάσουν περισσότερο στη θέσπιση των απαραίτητων βάσεων για προαγωγή της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των μαθητών/τριών τους.
Αντίστοιχα, για τα παιδιά, η Τεχνητή Νοημοσύνη ανοίγει πόρτες σε έναν κόσμο απεριόριστων δυνατοτήτων. Πέρα από τα παραδοσιακά εγχειρίδια και τα μαθήματα, οι πλατφόρμες μάθησης με ενσωματωμένα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης, προσφέρουν καθηλωτικές εμπειρίες μάθησης, διαδραστικέςπροσομοιώσεις και άμεση ανατροφοδότηση, βοηθώντας τα παιδιά να μη μαθαίνουν παθητικά αλλά να συμμετέχουνενεργά στη διαδικασία εκπαίδευσής τους. Επιπλέον, η Τεχνητή Νοημοσύνη εξοπλίζει τα παιδιά με τις δεξιότητες που χρειάζονται για να μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θέτει η απαιτητική, σύγχρονη αγορά εργασίας, ενδυναμώνοντάς τα ούτως ώστε να έχουν τη δυνατότητα να επιλύουν προβλήματα με ευκολία και ευελιξία και να επενδύουν στη δια βίου μάθηση.
Όπως έχει πει ο καθηγητής Dave Waters: «οι δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι απεριόριστες… το ίδιο και οι κίνδυνοι που κρύβει». Έτσι, καθώς αποδεχόμαστε τις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης στον τομέα της εκπαίδευσης, είναι σημαντικό να προχωρήσουμε σε ενσωμάτωσή της με προσοχή και ηθική. Άλλωστε, όπως ισχύει γενικά με την τεχνολογία, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα εργαλείο. Το πώς θα το αναπτύξουμε και θα το ενσωματώσουμε στην καθημερινότητά μας, είναι δικής μας απόφαση. Ο διάλογος γύρω από την ηθική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης υπογραμμίζει τη σημασία της θέσπισης σαφών κανονισμών και μέτρων ασφαλείας για να προστατεύονται η ιδιωτικότητα και το καλό των παιδιών. Μέσω της θεσπισης ενός κανονιστικού πλαισίου και της διατήρησης ενός περιβάλλοντος διαφάνειας και ευθύνης, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα λειτουργεί ως εργαλείο ενδυνάμωσης και όχι ως πηγή ανισότητας ή εκμετάλλευσης.
Εν κατακλείδι, η ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβόμαστε αλλά κάτι που πρέπει να αποδεχθούμε με συγκρατημένη αισιοδοξία. Αξιοποιώντας τη δύναμη της Τεχνητής Νοημοσύνης με υπευθυνότητα, έχουμε την ευκαιρία να μετασχηματίσουμε την εκπαίδευση, προετοιμάζοντας τα παιδιά μας όχι μόνο για τις προκλήσεις του σήμερα αλλά και για τις δυνατότητες του αύριο. Ας εκμεταλλευτούμε αυτή την ευκαιρία για να διαμορφώσουμε ένα μέλλον όπου κάθε παιδί θα έχει τη δυνατότητα να φτάσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του, εξοπλισμένο με τις δεξιότητες και τις γνώσεις που χρειάζεται για να ανταπεξέλθει σε έναν γρήγορα μεταβαλλόμενο.
Generation Next
Το Generation Next είναι το STEM εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων του Ιδρύματος Vodafone. Υλοποιείται από το 2017 σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό SciCo και την ακαδημαϊκή συμβολή της Ελληνογερμανικής Αγωγής και φέρει την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας. Στην πλατφόρμα του προγράμματος, η οποία είναι προσβάσιμη σε όλους δωρεάν και περιέχει πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό STEM, θα βρείτε δύο νέες θεματικές ενότητες σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη, οι οποίες έχουν ως στόχο να βοηθήσουν στην κατανόηση λειτουργίας της και τις δυνατότητες ενσωμάτωσής της στον τομέα της εκπαίδευσης, καθώς επίσης και να δώσουν κάποια παραδείγματα εφαρμογών της.