Ο υγιής τρόπος ζωής, με σωστή διατροφή και άσκηση, μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Την ίδια ώρα, ο τακτικός προληπτικός έλεγχος συμβάλλει στην διάγνωση της νόσου σε αρχικά στάδια, με πολύ καλή πρόγνωση.
1.Η ετήσια κλινική εξέταση των μαστών είναι σημαντική μαζί με την μαστογραφία και το υπερηχογράφημα για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.
2.Η αυτοεξέταση των μαστών πρέπει να γίνεται μια φορά τον μήνα την 10η ημέρα του κύκλου, εάν είναι δυνατόν στο μπάνιο όπου το ζεστό νερό και το σαπούνι διευκολύνει την ψηλάφηση. Κάθε αλλαγή στην υφή των μαστών ή η ψηλάφηση ενός ογκιδίου πρέπει να οδηγεί στον γιατρό.
3.Σε γυναίκες με πολύ πυκνούς μαστούς μία βλάβη είναι δυνατόν να μην εμφανισθεί στην μαστογραφία σε ποσοστό 8-10%. Γι’ αυτό πρέπει η μαστογραφία να συνδυάζεται με υπερηχογράφημα και κάθε πέντε χρόνια να γίνεται μαγνητική μαστογραφία.
4.Η πιθανότητα να αναπτύξει μια γυναίκα καρκίνο του μαστού σε όλη την διάρκεια της ζωής της είναι 12% με πιο επικίνδυνο το διάστημα 45-65 ετών, χωρίς όμως να αποκλείονται και οι νεώτερες ή οι μεγαλύτερες ηλικίες.
5.Η κληρονομικότητα δεν αποτελεί τον μόνο παράγοντα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Περίπου 15-20% των γυναικών με καρκίνο του μαστού έχουν επιβαρυμένη κληρονομικότητα. Γυναίκες που έχουν α’ βαθμού συγγενή (μητέρα, αδελφή) που νόσησαν από καρκίνο του μαστού σε ηλικία μικρότερη των 50 έτη ή β’ βαθμού συγγενή (γιαγιά, θεία, εξαδέλφη) που νόσησαν σε ηλικία μικρότερη των 65, ανήκουν σε ομάδα υψηλότερου κινδύνου. Φυσικά ο κίνδυνος αυξάνεται εάν έχουν νοσήσει περισσότεροι από ένας συγγενείς.
6.Πατέρας ή αδελφός με καρκίνο του προστάτη ή του παχέος εντέρου αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού στην κόρη.
7.Δεν υπάρχει λόγος πανικού εάν βρεθούν μικροασβεστώσεις – μικροαποτιτανώσεις στην μαστογραφία. Οι περισσότερες είναι καλοήθεις και σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις – που έχουν σχέση με τον αριθμό, την μορφή, την έκταση που καταλαμβάνουν στον μαστό ή εάν έχουν την τάση συρροής – χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
8.Οι γυναίκες που ασκούνται έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού. Κάθε μορφή άσκησης όπως π.χ. το γρήγορο βάδισμα καθημερινά και το ανεβοκατέβασμα της σκάλας οδηγεί σε μείωση του επιπέδου των οιστρογόνων στο αίμα.
9.Είναι καλό να λαμβάνουμε βιταμίνες Β με την διατροφή μας καταναλώνοντας φασόλια, δημητριακά κλπ. Επίσης τα πράσινα λαχανικά και τα καρότα έχουν αντιοξειδωτικά και καροτενοειδή που εμποδίζουν την βλάβη των κυττάρων και την μετατροπή τους σε καρκινικά.
10.Είναι σημαντικό για τις γυναίκες να διατηρούν φυσιολογικό σωματικό βάρος, σε όλη τη ζωή τους και ειδικά μετά την εμμηνόπαυση. Το λίπος παράγει και αποθηκεύει οιστρογόνα και αυτό οδηγεί σε αύξηση των κυκλοφορούντων οιστρογόνων στο αίμα.
11.Είναι καλό να αποφεύγουν οι γυναίκες την σόγια και τα παράγωγα αυτής (γάλα από σόγια, τοφού κλπ) καθώς και προϊόντα που περιέχουν σόγια γιατί αυτή περιέχει ισοφλαβόνες, ουσίες που μιμούνται την δράση των οιστρογόνων στον οργανισμό (οιστρογονομιμητικές) και δυνητικά μπορούν να πυροδοτήσουν την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.
12.Τα διάφορα καλοήθη ογκίδια στο στήθος όπως οι κύστεις και η ινοκυστική μαστοπάθεια δεν αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
13.Ο πόνος σπάνια αποτελεί σύμπτωμα καρκίνου του μαστού. Συνήθως οφείλεται σε κύστες, φλεγμονές του μαστού, σε ορμονικές διαταραχές κλπ.
14.Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρία για τον Καρκίνο (ACS) σε αρχικό στάδιο ο καρκίνος του μαστού έχει επιβίωση πάνω από 90%. Στα στάδιο 0 και Ι η πενταετής επιβίωση είναι 100% και η δεκαετής πάνω από 90%.
Του Νικόλαου Κοτσιφόπουλου, γενικός χειρουργός, Βιοκλινική Αθηνών
