«Τώρα Μαγιά, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι, τώρα μορφαίνουν τα κλαδιά, τώρα μορφαίνει ο τόπος». Μ’ αυτό το τραγουδάκι καλοδέχονται οι Μακεδόνες τον Μάη, τον μήνα που το πρασίνισμα και το λουλούδισμα της φύσης βρίσκονται στο κορύφωμά τους! Γιατί, όμως, φτιάχνουμε μαγιάτικα στεφάνια, τι συμβολίζουν και πώς γιορτάζεται το έθιμο σε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας;
Το στεφάνι με τα λουλούδια φτιάχνεται σε κύκλο, ο οποίος θεωρείται ότι προστατεύει από κακόβουλες δυνάμεις και κρεμιέται στην πόρτα του σπιτιού κι έτσι μέσα σ’ αυτό εισχωρούν μόνο τα καλά.
Καλύπτει και προστατεύει επίσης το κεφάλι όταν το φοράμε, που είναι το πιο ευαίσθητο ανθρώπινο μέλος και κέντρο της νόησης.
Σε κάθε στεφάνι επίσης έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά.
Για να πιάσουν οι ευχές που έκαναν οι νοικοκυρές παλιότερα, το μαγιάτικο στεφάνι έπρεπε να γίνεται από συγκεκριμένα λουλούδια:
Ανθισμένο σπίτι: Tριαντάφυλλα, γαρίφαλα, βιόλες, πασκαλιές και γεράνια.
Ευτυχία του σπιτιού: Kλωνάρια ανθισμένα από αγιόκλημα και από ελιά.
Γεμάτο σπίτι: Στάχια και λουλούδια του κάμπου, όπως μαργαρίτες, παπαρούνες.
Για τη γλωσσοφαγιά: Μια κουκιά (φυτό) με τις ρίζες και τους καρπούς της.
Για την αγάπη των κοριτσιών του σπιτιού: Ένα κλωνάρι λυγαριά.
Για το μάτι: Eνα κεφάλι σκόρδο, κρεμασμένο στη μέση στο στεφάνι για να φαίνεται.
Στον αγροτικό χώρο, μάλιστα, δεν ήταν απαραίτητο το πλέξιμο στεφανιών. Αρκούσε η τοποθέτηση πάνω από την πόρτα του σπιτιού μιας δέσμης από χλωρά κλαδιά καρποφόρων δέντρων -ελιάς, συκιάς, νεραντζιάς, πορτοκαλιάς και άλλα- μαζί με λουλούδια και στάχυα.
Στη Σέριφο κρεμούν αποβραδίς στην πόρτα του σπιτιού τους ένα στεφάνι από λουλούδια, προσθέτοντας όμως και τσουκνίδες, κριθάρι και σκόρδο.
Στην Αγιάσο της Λέσβου βάζουν μέσα στα λουλουδένια στεφάνια τους και “δαιμοναριά”, άγριο χόρτο με πλατιά φύλλα και κίτρινα λουλούδια για να δαιμονίζονται οι γαμπροί.
Στα μέρη της Μικράς Ασίας σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Στις περιοχές της Σμύρνης, την παραμονή της Πρωτομαγιάς, οι αγρότες πήγαιναν στην εξοχή, για να κόψουν οτιδήποτε είχε καρπό: σιτάρι, κριθάρι, σκόρδα, κρεμμύδια, κλαδιά συκιάς με τα σύκα, κλαδιά αμυγδαλιάς με τα αμύγδαλα, κλαδιά ροδιάς με τα ρόδια.
Το στεφάνι παραμένει κρεμασμένο μέχρι τη γιορτή του Αϊ -Γιάννη του Κλήδονα στις 23 του Ιούνη, όπου και καίγεται στην πυρά που ανάβει την ημέρα της γιορτής του.
Από την παιδαγωγό Κατερίνα Αποστολίδου
Πηγή: mothersbird.gr
