Καθώς ο καιρός αρχίζει και μας δείχνει το χειμωνιάτικο πρόσωπό του, η Αθήνα ετοιμάζεται να φορέσει τα καλά της εν όψει εορτών… Είναι τα Χριστούγεννα μια ευκαιρία να δημιουργήσουμε όμορφες παιδικές και εφηβικές αναμνήσεις, ή μήπως η αναβίωση τραυματικών εμπειριών που θέλουμε να αποφύγουμε; Τι αντιπροσωπεύουν οι γιορτές για τον καθένα μας και πώς οι παιδικές αναμνήσεις μας καθορίζουν τις μελλοντικές;
Η αλήθεια είναι ότι κάθε άνθρωπος βιώνει διαφορετικές εμπειρίες και δημιουργεί μοναδικές αναμνήσεις με την πάροδο των χρόνων, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. Η εορταστική περίοδος και ο ερχομός των Χριστουγέννων προξενούν ανάμεικτα συναισθήματα, τόσο ευχάριστα όσο και δυσάρεστα, και φέρνουν στη μνήμη των ανθρώπων ποικίλες αναμνήσεις.
Ποιο είναι όμως το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας όταν ακούμε την λέξη «Χριστούγεννα»;
Οικογένεια…θα μπορούσε να πει κανείς! Τα Χριστούγεννα και γενικότερα όλη η περίοδος των γιορτών είναι μια μοναδική ευκαιρία να περάσουν οι γονείς πολύτιμο χρόνο με τα παιδιά τους δημιουργώντας μαζί τους όμορφες αναμνήσεις, τις οποίες θα αναπολούν όταν μεγαλώσουν. Π.χ. να στολίσετε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, να φτιάξετε όλοι μαζί μελομακάρονα, κουραμπιέδες και άλλα γιορτινά παραδοσιακά γλυκά, ή να παρακολουθήσετε μια παιδική Χριστουγεννιάτικη παράσταση.
Δυστυχώς, όμως δεν είναι όλα ρόδινα στη ζωή και υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ζωή δείχνει το σκληρό της πρόσωπο, ακόμη και αυτές τις γιορτινές μέρες. Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν την ευκαιρία να δημιουργήσουν όμορφες γιορτινές αναμνήσεις όπως οι υπόλοιποι συνομήλικοί τους. Σε αυτό πιθανόν να συμβάλλει το γεγονός ότι δεν έχουν οικογένεια και μεγαλώνουν μέσα σε ίδρυμα, ή ζούνε μέσα σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον όπου τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας είναι η καθημερινότητά τους.
Ακόμη, οι λόγοι μπορεί να είναι λιγότερο ακραίοι, αλλά το αποτέλεσμα να παραμένει ίδιο και εξίσου στενόχωρο. Υπάρχουν οικογένειες όπου η οικονομική κατάσταση των γονέων δεν είναι καλή και για να μπορέσουν να βγάλουν τα προς το ζην είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν ακόμη και αυτές τις γιορτινές ημέρες, και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και υπερωρίες. Ως αποτέλεσμα, δεν έχουν τη δυνατότητα να καθίσουν σπίτι μαζί με τα παιδιά τους και να γιορτάσουν μαζί τους τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά θα ήθελαν…
Γιατί τα «Χριστούγεννα» παίζουν καθοριστικό ρόλο στις παιδικές και ενήλικες αναμνήσεις μας;
Σύμφωνα με έρευνες, τα παιδιά δεν είναι σε θέση να διαμορφώσουν αναμνήσεις πριν την ηλικία των 3 ετών, καθώς για να γίνει αυτό χρειάζεται η συμβολή νευρολογικών και αναπτυξιακών παραγόντων. Μπορεί τα παιδιά να μην είναι σε θέση να θυμούνται τι διαδραματίζεται στον περιβάλλοντα χώρο, μπορούν όμως να νιώσουν,να μυρίσουν, να αισθανθούν. Μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια και όντας έφηβοι ή ενήλικες πλέον, να περάσουν έξω από ένα ζαχαροπλαστείο, να μυρίσουν τα ζεστά, αχνιστά μελομακάρονα και τα διπλοφουρνιστά κουλούρια και αμέσως να νιώσουν οικειότητα, να αισθανθούν ότι αυτή η μυρωδιά κάτι τους θυμίζει, αλλά να μην μπορούν να θυμηθούν τον λόγο που τους είναι γνώριμη.
Η οικειότητα παίζει σημαίνοντα ρόλο στη διαμόρφωση τόσο του χαρακτήρα και της προσωπικότητας ενός ανθρώπου όσο και των αναμνήσεων του.
Η οικειότητα δεν κάνει διακρίσεις ανάμεσα σε μια ευχάριστη και σε μια τραυματική ανάμνηση. Η πλειοψηφία των ανθρώπων, εκεί γύρω στην εφηβεία, καθώς προσπαθεί να βρει την ταυτότητά του, παράλληλα προσπαθεί να βρει τρόπους για να αποφύγει τα οικογενειακά τραπέζια γιατί μπορεί να του φαίνονται βαρετά και το μόνο που θέλει είναι να περάσει η ώρα για να βρεθεί με τους φίλους του.
Με την πάροδο των χρόνων όμως, γύρω στα 30-35, είτε έχουν παιδιά είτε όχι, επανέρχονται σε εκείνες τις οικογενειακές συγκεντρώσεις που με τέτοια ζέση ήθελαν να αποφύγουν στο παρελθόν. Επανέρχονται είτε γιατί έχουν την ανάγκη να δημιουργήσουν όμορφες χριστουγεννιάτικες αναμνήσεις με τα παιδιά τους, είτε γιατί έχουν την ανάγκη να συνδεθούν με το παιδί που κρύβουν μέσα τους.
Είναι λογικό κάποιες φορές, λόγω της καθημερινής πίεσης που βιώνουμε, να νοσταλγούμε την ανεμελιά των παιδικών μας χρόνων και να θέλουμε να επιστρέψουμε έστω και για λίγο σε αυτήν…Τι καλύτερη και μοναδική ευκαιρία από τα Χριστούγεννα.
Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις ανθρώπων που επιστρέφουν στα παιδικά γιορτινά βιώματά τους, μόνο και μόνο για να τα ξορκίσουν γιατί κάθε άλλο παρά γιορτινά ήταν. Έχουν την ανάγκη να επουλώσουν τα παιδικά τους τραύματα, δημιουργώντας όμορφες, ευχάριστες αναμνήσεις τόσο για εκείνους, όσο και για τα παιδιά τους, αν έχουν!
Η ζωή είναι γεμάτη εμπειρίες, άλλοτε όμορφες και άλλοτε άσχημες, άλλοτε είμαστε υπεύθυνοι για αυτές και άλλοτε όχι. Αυτό που μετράει όμως, στο τέλος είναι η δική μας διαχείριση ή καλύτερα η δική μας επιλογή για τη διαχείρισή τους.
Σίγουρα θα υπάρξουν στιγμές στη ζωή σου που δεν θα ξέρεις ποιο μονοπάτι να ακολουθήσεις όντας μπερδεμένος/η και καταβεβλημένος/η από τα συναισθήματα που θα σε διακατέχουν. Καλό θα ήταν να επιλέξεις το μονοπάτι που θα σε οδηγήσει στο φως, και όχι στο σκοτάδι, και θα σου δώσει τη δυνατότητα να επουλώσεις παλιές πληγές, δημιουργώντας όμορφες, «φωτεινές» εμπειρίες και αναμνήσεις!