ΙΛΑΡΑ | Συμπτώματα , τρόπος μετάδοσης, αντιμετώπιση , κίνδυνοι και εμβολιασμός !

Η ιλαρά είναι λοιμώδης νόσος ιογενούς αιτιολογίας, η οποία εμφανίζεται πιο συχνά τους χειμερινούς μήνες και την άνοιξη. Η νόσος συνήθως ξεκινά με πυρετό ο οποίος διαρκεί περίπου δυο ημέρες, και ακολουθείται από βήχα, καταρροή και επιπεφυκίτιδα (φλεγμονή στους οφθαλμούς). Το εξάνθημα εμφανίζεται αρχικά στο πρόσωπο και πίσω από τα αυτιά, εξαπλώνεται στον υπόλοιπο κορμό και στην πλάτη και στην συνέχεια επεκτείνεται στα άνω και τα κάτω άκρα. Μετά από 5 ημέρες περίπου, το εξάνθημα εξασθενεί σταδιακά όπως εμφανίστηκε.

Πως μεταδίδεται η νόσος;

Η ιλαρά χαρακτηρίζεται ως πολύ μεταδοτική νόσος. Τα άτομα που νοσούν μεταδίδουν την νόσο περίπου 4 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως και 4 ημέρες μετά. Ο ιός της ιλαράς βρίσκεται στον βλεννογόνο της μύτης και στον φάρυγγα του στόματος των ατόμων που νοσούν. Όταν οι νοσούντες φταρνίζονται ή βήχουν, τα σταγονίδια διασκορπίζονται μέσω του αέρα και μπορούν να μολύνουν άλλα άτομα ή διάφορες επιφάνειες του χώρου γύρω, παραμένοντας ενεργά και μολυσματικά για διάστημα τουλάχιστον 2 ωρών.

Πόσο σοβαρή είναι η νόσος;

Τα συμπτώματα της ιλαράς είναι από μόνα τους ενοχλητικά, οι επιπλοκές όμως είναι επικίνδυνες. Ένα ποσοστό 6% – 20% των ατόμων που νοσούν θα παρουσιάσουν ωτίτιδα, διάρροια ή ακόμη και πνευμονία. Ένας στους 1000 ασθενείς με ιλαρά θα παρουσιάσει εγκεφαλίτιδα και περίπου ένας στους 1000 θα καταλήξει.

Ποιες είναι οι επιπλοκές;

Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς εμφανίζουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά κάτω των 5 ετών και σε ενήλικες άνω των 20 ετών.

Οι συχνότερες επιπλοκές σε ότι αφορά το πεπτικό είναι η διάρροια (8%) και σπανίως η παροδική ηπατίτιδα.

Σοβαρότερες επιπλοκές που μπορούν να προκληθούν είναι:

η ιογενής πνευμονία ή η δευτεροπαθής από μικρόβια (συχνότητα 6%) η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία
θανάτου
η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα (7%)
η οξεία εγκεφαλίτιδα (0,1%) η οποία εκδηλώνεται με υπερπυρεξία, ανησυχία, διέγερση, θόλωση της διάνοιας, σπασμούς και κώμα

Σπάνια επιπλοκή

Η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτις (SSPE), μπορεί να εμφανιστεί 7 χρόνια μετά από την εκδήλωση της ιλαράς και οφείλεται σε βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων που προκαλείται από τον ιό της ιλαράς που παραμένει και πολλαπλασιάζεται μετά την αποδρομή της νόσου.

Οι ενήλικες εμφανίζουν τις εξής επιπλοκές:

πνευμονία (30%)
μέση πυώδης ωτίτιδα (29%)
ιγμορίτιδα (25%)

Ενώ σε μια έγκυο μπορεί να προκαλέσει:

αποβολή του εμβρύου
πρόωρο τοκετό
χαμηλό βάρος νεογνού

Υπάρχει εμβόλιο για την ιλαρά και πόσο ασφαλές είναι;

Το εμβόλιο MMR χρησιμοποιείται για την πρόληψη της ιλαράς και ακόμα 2 ιογενών νοσημάτων, της ερυθράς και της παρωτίτιδας. Το MMR αποτελείται από ζώντες εξασθενημένους ιούς. Αυτό σημαίνει πως μετά τον εμβολιασμό, ο ιός αναπαράγεται και προκαλεί ακίνδυνη λοίμωξη η οποία χαρακτηρίζεται από ελάχιστα ή και καθόλου συμπτώματα. Το ανοσοποιητικό σύστημα του εμβολιασμένου ενεργοποιείται με σκοπό να καταπολεμήσει αυτήν τη λοίμωξη, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται ισόβια ανοσία.

Το εμβόλιο την περίοδο των αυξημένων κρουσμάτων και σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπ. Υγείας, μετά από πρόταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, γίνεται ως εξής:

• Παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά.
• Την διενέργεια της 1ης δόσης του εμβολίου MMR στην ηλικία των 12 μηνών και την διενέργεια της 2ης δόσης (3) μήνες μετά την 1η δόση ή –εφόσον έχει παρέλθει το διάστημα αυτό- το ταχύτερο δυνατόν. Σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, η 2η δόση μπορεί να γίνει με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων από την 1η.

Το εμβόλιο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό σε ποσοστό 93-100% με την δεύτερη δόση. Η εμφάνιση αυτισμού ή άλλων νευροαναπτυξιακών νόσων μετά από εμβολιασμό για ιλαρά έχει μετά βεβαιότητας αποδειχθεί (μέσα από πολλές και μεγάλες ερευνητικές εργασίες ανά τον κόσμο), ότι είναι ΜΥΘΟΣ. Επίσης, δεν επιβαρύνει το ανοσιακό σύστημα παιδιών και ενηλίκων

Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο MMR;