Πριν από λίγες ημέρες ενημερωθήκαμε από το Υπουργείο Πολιτισμού για την επίτευξη ενός νέου εγχειρήματος σχετικά με την προσβασιμότητα ατόμων με οπτική αναπηρία στον Αρχαιολογικό χώρο του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης. Το νέο αυτό εγχείρημα συνοδεύεται με ένα συνολικό πρόγραμμα το οποίο περιλαμβάνει εκτός από την απτική διαδρομή, ειδικά έντυπα και ειδικά σχεδιασμένα βοηθήματα κατάλληλα για τις ανάγκες των ατόμων με οπτική αναπηρία.
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανακοίνωσε με τεράστια χαρά το νέο αυτό εγχείρημα, προσθέτοντας έτσι άλλο ένα λιθαράκι στις ενέργειες που είχε ξεκινήσει από το καλοκαίρι του 2019 για την καθολική και ισότιμη πρόσβαση για τα Άτομα με Αναπηρία στους χώρους πολιτισμού.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στις 3 Δεκεμβρίου του 2020, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αναπηρίας, είχαν εγκαινιαστεί οι νέες υποδομές για την πρόσβαση ατόμων με κινητικές δυσκολίες στον Αρχαιολογικό Χώρο της Ακρόπολης μέσω ανελκυστήρα.
Θα αναρωτιέστε γιατί τα αναφέρω όλα αυτά και πού θέλει να καταλήξει ο συλλογισμός μου. Θα σας εξηγήσω.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που έμαθα ως φοιτήτρια του Ιστορικού Αρχαιολογικού είναι ότι…
Ο Πολιτισμός και τα Πολιτιστικά Αγαθά που τον απαρτίζουν ανήκουν σε όλους.
Καμία «ομάδα» ανθρώπων αν θέλουμε να το κατηγοριοποιήσουμε, (πράγμα που εγώ προσωπικά σιχαίνομαι), δεν πρέπει να εξαιρείται μη έχοντας πρόσβαση στον Πολιτισμό. Είναι απαράδεκτο να γίνεται τόσος ντόρος επειδή επιτεύχθηκε το αυτονόητο, να είναι δυνατή δηλαδή η πρόσβαση σε όλους.
Η χώρα μας, χάρη στον Αρχαίο (και όχι μόνο) Πολιτισμό της, είναι πλούσια σε πληθώρα Πολιτιστικών μνημείων, Αρχαιολογικών Χώρων και Μουσείων, τα οποία περιμένουν να τα επισκεφτούμε.
Δυστυχώς όμως υπάρχει μια μερίδα ανθρώπων [με ιδιαιτερότητες όπως μου αρέσει να λέω και όχι με ειδικές ανάγκες], που όσο και θέλει δεν μπορεί να επισκεφτεί τους χώρους που φιλοξενούν τον Πολιτισμό. Στα περισσότερα Μουσεία, Αρχαιολογικούς Χώρους, και διάφορα άλλα κέντρα Πολιτισμού υπάρχουν τα υποτυπώδη μέτρα για την εύκολη προσβασιμότητα ανθρώπων με ιδιαιτερότητες, όπως για παράδειγμα κάποιες μπάρες για να είναι εφικτή η πρόσβαση ατόμων με κινητικά προβλήματα.
Τι θα συμβεί, λοιπόν, όταν ένα άτομο με οπτική αναπηρία θα επισκεφτεί έναν χώρο Πολιτισμού ο οποίος δεν θα έχει τα απαραίτητα (στοιχειώδη για εμένα) μέτρα ώστε να μπορέσει να τον επισκεφτεί και να απολαύσει τα εκθέματα;
Δεν σχολιάζω καν το γεγονός ότι κάθε φορά που μετακινούμαι με το Μετρό, (σχεδόν καθημερινά θα ήθελα να ξέρετε), ακούω από τα μεγάφωνα να ενημερώνουν το κοινό ότι στον εκάστοτε σταθμό, κάποιος ανελκυστήρας παρουσιάζει βλάβη και τα άτομα με κινητικά προβλήματα θα πρέπει να αποβιβαστούν σε σταθμό όπου οποίο θα λειτουργεί κανονικά…
Ας σκεφτούμε λίγο ότι είμαστε μια ανάσα μακριά από τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και πολλοί από εμάς με αφορμή την εορταστική περίοδο προγραμματίζουμε να πραγματοποιήσουμε κάποια επίσκεψη σε ένα Μουσείο ή κάποιον Πολιτιστικό χώρο και την επόμενη κιόλας στιγμή μπορούμε να το κάνουμε. Πόσο κρίμα και άδικο είναι που τα άτομα με ιδιαιτερότητες δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο.
Να ξυπνήσουν έτσι απλά ένα γιορτινό πρωινό και να οργανώσουν αυθόρμητα μια επίσκεψη. Αντιθέτως, πρέπει πρώτα να ψάξουν αν υπάρχουν τα απαραίτητα μέτρα προσβασιμότητας και κατάλληλων βοηθημάτων και ύστερα να σκεφτούν αν μπορούν να πάνε.
Είναι τόσο στενάχωρο εν έτη 2022, (σχεδόν 2023), σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με πλήθος μνημείων να ανήκουν στον κατάλογο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNSESCO, οι υπεύθυνοι φορείς να μην έχουν ακόμη καλύψει τα απαραίτητα μέτρα επισκεψιμότητας και προσβασιμότητας και να στερούν αυτή τη δυνατότητα επίσκεψης σε ένα μέρος του πληθυσμού.
Γιατί, λοιπόν, αυτή η μερίδα συνανθρώπων μας να είναι παντελώς παραγκωνισμένη και να μην μπορεί να δει μέσα από τα δικά της μάτια, την Μάσκα του Αγαμέμνονα (έκθεμα Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου), την Θεά των Φιδιών (έκθεμα Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου, τα Κυκλαδικά Ειδώλια (έκθεμα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης) και άλλα πολλά επειδή το κράτος δεν έχει μεριμνήσει για εκείνους;
Μέσα από όλες αυτές τις σκέψεις που σας εξέφρασα παραπάνω, κάνω αρχικά έκκληση σε κάθε μαμά και μπαμπά, κάθε φορά που επισκέπτονται έναν χώρο Πολιτισμού (και όχι μόνο εκεί), λαμβάνοντας μια αφορμή από το περιβάλλον (όπως μια ράμπα για άτομα με κινητικά προβλήματα), να μιλούν στα παιδιά τους για τα παιδιά με ιδιαιτερότητες και να τους εξηγούν τις ανάγκες που έχουν.
Ας διδάξουμε στα παιδιά μας ότι όλα τα παιδιά και γενικά οι άνθρωποι είμαστε ίσοι και πρέπει να αντιμετωπιζόμαστε με τον ίδιο τρόπο και από τους κρατικούς φορείς και όχι να μένουμε στο περιθώριο επειδή έχουμε κάποια «ιδιαιτερότητα».
Ο Πολιτισμός, η Εκπαίδευση, ακόμη και μια απλή βόλτα στον δρόμο είναι τα απλά και στοιχειώδη δικαιώματά μας και δεν πρέπει να αφήσουμε κανέναν να μας τα στερήσει!
