Σήμερα δυστυχώς, είναι μια από τις δύσκολες, θα έλεγα, Διεθνής Ημέρες. Συνήθως, όποτε σας αναφέρομαι σε κάποια Διεθνής Ημέρα, υπάρχει ένα θετικό και κάπως ευχάριστο υπόβαθρο, γεγονός που δεν συμβαίνει σήμερα. Η σημερινή Διεθνής Ημέρα, είναι προς τιμήν των 6 εκατομυρίων Εβραίων, Ρομά και Σίγκι, κάθε ηλικίας, που έχασαν βίαια και άδικα την ζωή τους, κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, από τους Ναζί. Σήμερα δεν γιορτάζουμε, θρηνούμε τους συνανθρώπους μας, που έχασαν βίαια και απάνθρωπα την ζωή τους, λες και δεν είχε καμία σημασία, λες και δεν άξιζαν.
Η Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος καθιερώθηκε τον Νοέμβριο του 2005 από την Γενική Συνέλευση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, με σκοπό οι επόμενες γενιές να μάθουν το τραγωδία του Ολοκαυτώματος και έτσι να αποφευχθούν στο μέλλον τα λάθη του παρελθόντος.
Δεν μπορώ να σας πω ψέματα και μόνο που σας γράφω αυτή την στιγμή για αυτό το επώδυνο κομμάτι της Παγκόσμιας ιστορίας, σφίγγεται το στομάχι μου. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί ένα από τα πιο μελανά κομμάτια της ιστορίας, σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο συστηματικός αυτός διωγμός, πλήθους ποικίλων εθνικών, θρησκευτικών και κοινωνικών ομάδων, από την ναζιστική Γερμανία και τους συνεργάτες της, με αποτέλεσμα μια παγκόσμια γενοκτονία συνανθρώπων μας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αποτελεί μια από επώδυνη ανάμνηση.
Παρόλο που αντικείμενο που έχω σπουδάσει, είναι η Ιστορία και η Αρχαιολογία του πολιτισμού μας, δυσκολεύομαι να βρω τις κατάλληλες λέξεις για να αναφερθώ σε αυτή την μαύρη σελίδα της ιστορίας. Παρόλα αυτά πιστεύω ότι όλοι μας, όσο δύσκολο και αν είναι το θέμα του Ολοκαυτώματος, οφείλουμε να βρούμε έναν τρόπο να μιλήσουμε στην νέα γενιά για την σημερινή αυτή Διεθνή Ημέρα.
Έχω αναρωτηθεί πολλές φορές, πως θα μιλήσω μελλοντικά στα παιδιά μου ή ακόμη και τώρα στα ανήψια μου για το Ολοκαύτωμα, την βία του πολέμου και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Πως να μιλήσεις σε μια αγνή παιδική ψυχή, για μια γενοκτονία;
Θυμάμαι όταν ήμουν στην Β΄Γυμνασίου και στο μάθημα της λογοτεχνίας, κάναμε ένα απόσπασμα από το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ. Όταν η τότε φιλόλογος μας, με βάση αυτό το κείμενο του σχολικού βιβλίο, μας μίλησε λίγο πιο αναλυτικά για τα βασανιστήρια που δέχθηκε η εβραίικης καταγωγής οικογένεια της Άννας Φράνκ, αλλά και όλος ο λαός των Εβραίων, επικρατούσε μια παγωμένη ησυχία μέσα στην τάξη. Αργότερα, όταν επέστρεψα στο σπίτι μου εκείνη την ημέρα και το συζήτησα με τους γονείς μου, η μαμά μου, μου έφερε ολόκληρο το βιβλίο με το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ και μου είπε ότι όποτε νιώσω έτοιμη, καλό θα ήταν να το διαβάσω. Όταν ήρθε αυτή η στιγμή, θυμάμαι να μην μπορώ να συγκρατήσω τα δάκρυα μου, νιώθω θυμό, οργή και ντροπή για το ανθρώπινο είδος.
Αν με ρωτήσετε σήμερα, αφού έχω επισκεφτεί βέβαια το Δημοτικό Μουσείο Ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων, στόχος μου είναι να επισκεφτώ και την εγκυκλοπαίδεια του Ολοκαυτώματος, το Στρατόπεδο Συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Ο λόγος που θέλω να το κάνω είναι, γιατί πιστεύω, ότι μόνο αν αντικρίσεις τα λάθη του παρελθόντος κατάματα, μπορείς να μην τα επαναλάβεις.
Αυτό είναι και το βασικό μήνυμα που οφείλουμε να περάσουμε στα παιδιά μας, ότι οφείλουν τα μάθουν την ιστορία, δίνοντας και μια επιπλέον έμφαση στης μαύρες σελίδες, ώστε τα λάθη που έχουν συμβεί στο παρελθόν να αποφευχθούν από τις επόμενες γενιές.
Αναφορικά τώρα για το πως να μιλήσουμε στα παιδιά για το Ολοκαύτωμα, τα βασανιστήρια των Εβραίων, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και γενικά για την βία του πολέμου, διαφοροποιείται ανάλογα την ηλικία του παιδιού. Κατά την γνώμη μου όσο πιο μικρά είναι, τόσο περισσότερο πρέπει να επικεντρωθούμε στο κομμάτι, ότι όλοι άνθρωποι είμαστε ίσιοι και ότι κανένας δεν έχει το δικαίωμα να σου στερήσει την ζωή. Σταδιακά, που τα παιδιά θα μεγαλώνουν και θα λαμβάνουν περισσότερες πληροφορίες και ερεθίσματα από το σχολικό περιβάλλον, μπορούμε να τους εξηγήσουμε σταδιακά την μαύρη σελίδα του Ολοκαυτώματος και να τους δώσουμε εφόδια, όπως για παράδειγμα να τα προτρέψουμε να διαβάσουν το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, ώστε να μάθουν περισσότερα για το συγκεκριμένο θέμα. Επουδενί δεν συμφωνώ, να τους αποκρύψουμε ή να ωραιοποιήσουμε την γενοκτονία του Ολοκαυτώματος, αρχικά είναι προσβολή προς την μνήμη των θυμάτων και δεύτερων, όπως σας ανέφερα και παραπάνω, αν τα παιδιά δεν μάθουν μέσα από τα λάθη της ιστορίας, υπάρχει ο κίνδυνος να τα επαναλάβουν.
Ας είναι η σημερινή ημέρα, εκτός από αφορμή να θυμηθούμε την τραγωδία του Ολοκαυτώματος και λάθη της ιστορίας, μια ευκαιρία να προωθήσουμε το μήνυμα της ισότητας και της καταπολέμησης της βίας!
