Σκεφθείτε μία ολόκληρη σχολική τάξη να εμπλέκεται σε καλλιτεχνική δραστηριότητα και με το απλό υλικό της δαχτυλομπογιάς να προσπαθεί να αφήσει το ‘αποτύπωμά’ της κυριολεκτικά και μεταφορικά! Ένα χαρτί του μέτρου, πολύχρωμα δαχτυλάκια παντού, μαρκαδόροι σχηματίζουν εκφράσεις…
Αποτύπωμα και πρόσωπο, πρόσωπο και αποτύπωμα… Όλα διαφορετικά, όλα ξεχωριστά, όλα πολύτιμα! Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας τα παιδιά συζητούν για όσα τους αρέσει να κάνουν μαζί, για όσα τα ευχαριστούν, για όλα αυτά τα μικρά και μεγάλα της ζωής που τους κάνουν χαρούμενους!
Ας εξελίξουμε τώρα το project και ας ενώσουμε τα χαρτιά μέτρου που έχουν δημιουργήσει όλες οι σχολικές τάξεις του σχολείου! Μπορείτε να φανταστείτε το ‘μωσαϊκό’ χρωμάτων που θα ξεδιπλωθεί μπροστά στα μάτια μας;
Δεν είναι μοναδικό – και μόνο στη σκέψη – να παρατηρούμε πόσο πολύχρωμος είναι ο κόσμος μας όταν είμαστε όλοι μαζί, ενωμένοι σαν μια γροθιά, για έναν κοινό σκοπό;
Ένα σχολείο, ένα σύνολο ατόμων, όλοι αλληλέγγυοι και ευχαριστημένοι που ανήκουν σε μία ομάδα! Τώρα ας αλλάξουμε οπτική. . .
‘Ο καθένας στην τάξη του’ | ‘Τι πράγματα είναι αυτά;’ | ‘Χρώματα και αηδίες’ | ‘Κάθε τάξη να απομακρυνθεί ησύχως και να πάρει και την εργασία της στην αντίστοιχη αίθουσα’ | ‘Έχουμε δουλειές να κάνουμε!’ Οραματιστείτε την αντίδραση των παιδιών όταν το κοινό τους όραμα γκρεμίζεται από έναν ή πολλούς ανθρώπους που θεωρούν πως δεν υπάρχει χώρος για ποικιλομορφία στην καθημερινότητα.
Καθένας στην τάξη του, ισούται με καθένας για την πάρτη του. Πού πήγαν οι έννοιες της σύμπραξης, της ομάδας, του ‘ανήκειν’; Φτερά έκανε εν τέλει ο σεβασμός στη μοναδικότητα του καθενός!
‘Αλλιώς μας τα μάθατε δάσκαλοι κι αλλιώς τα βρίσκουμε στην πραγματικότητα!’, θα μας πουν τα παιδιά και ξέρετε πως θα έχουν δίκιο! Γιατί άραγε είναι τόσο τρομακτικό να ‘αγκαλιάζουμε’ υπάρξεις ξεχωριστές από τις δικές μας; Ποιο αρχέγονο ένστικτο μας παρασύρει; Να είναι αυτό της επιβίωσης; Μπαααα… Οι άνθρωποι ανέκαθεν χρειάζονταν κοινότητα για να ζήσουν. Τι είναι τότε αυτό που μας εξωθεί σε τέτοιες πρακτικές; Να μία καλή συζήτηση για το σχολείο. Μόνο να φανταστώ μπορώ, πόσες διαφορετικές απαντήσεις θα σας δώσουν οι μαθητές σας. Ναι ναι! Απευθύνομαι στους εκπαιδευτικούς που κάθε μέρα συνεργάζονται με παιδιά και προάγουν τη σκέψη τους! Αναλογιστείτε τον όγκο συναισθημάτων που θα αναμόχλευε ένα τέτοιο ‘κοινωνικό’ πείραμα στον πληθυσμό του σχολείου σας!
‘Ώρα να ετοιμάσουμε τα καλούδια για το bazaar του σχολείου!’ | ‘Η χορωδία για τα κάλαντα πού είναι;’ | ‘Η λαχειοφόρος είναι έτοιμη;’ | ‘Τα κοστούμια για την παράσταση ποιος τα ανέλαβε;’ Μήπως τελικά τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά όταν ο καθένας από εμάς αδιαφορεί για το σύνολο και κοιτάει μόνο τον εαυτό του; Μήπως δεν είναι πολύ αργά για να συνειδητοποιήσει αυτός ο ένας ή οι πολλοί άνθρωποι που μας δυσκόλεψαν πριν, πως όταν το ‘εγώ’ γίνεται ‘εμείς’ καταφέρνουμε περισσότερα και καλύτερα και δημιουργικότερα και και και…; Μία δοκιμή θα μας πείσει και εμάς και εκείνους!
Κάπως έτσι εξελίσσεται η ιστορία σε αυτό το αριστοτεχνικά καμωμένο βιβλίο των εκδόσεων Susaeta που κρατώ στα χέρια μου εδώ και λίγες μέρες και είμαι σίγουρη πως θα θαυμάζω για πολύ – πολύυυ! – περισσότερες.
Ένα παιχνίδι παρατηρητικότητας και οι ιδέες για συζήτηση που συνοδεύουν την έκδοση, οδήγησαν τη σκέψη μου σε αυτόν τον πιο παιγνιώδη τρόπο παρουσίασης. Ο βιωματικός τρόπος μάθησης είναι ο καλύτερος μα δε θα μπορούσα να μη συμπεριλάβω και πιο πραγματολογικά στοιχεία!
“Ένας βασιλιάς που δεν αποδέχεται τη διαφορετικότητα εξορίζει όσους κατοίκους δεν είναι ίδιοι με αυτόν και χτίζει ένα τείχος για να τους κρατήσει μακριά. Τώρα το βασίλειο είναι χωρισμένο στα δύο, όμως τίποτα πια δεν είναι το ίδιο. Το λιτό κείμενο και η έξυπνη εικονογράφηση, μαζί με ένα pop up τείχος που πραγματικά ορθώνεται καθώς εκτυλίσσεται η ιστορία, «μιλούν» στα παιδιά με τον πιο παραστατικό τρόπο για το πώς οι κοινωνίες παρακμάζουν όταν κυριαρχούν οι διακρίσεις και οι διαχωρισμοί, και πώς ευημερούν όταν όλοι οι άνθρωποι ζουν μονοιασμένοι και συνεργάζονται για το κοινό καλό.”
ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ
Συγγραφείς: Giancarlo Macrì & Carolina ZANOTTI | Εικονογράφοι: Mauro Sacco & Elisa Vallarino | Μετάφραση: Κατερίνα Καρόγιαννη | Προτεινόμενη ηλικία: 5+ | Εκδόσεις: Susaeta Εκδοτική
Γιατί μία ιστορία σαν αυτή, να χαρακτηρίζεται στον υπότιτλο του βιβλίου ως ‘διαχρονική‘, άραγε; Δε νομίζω κανείς μας να χρειάζεται επεξήγηση! Τουναντίον, οι ενήλικοι αναγνώστες θα αναγνωρίσετε αμέσως μοτίβα, συμπεριφορές και πρακτικές αυταρχικών ατόμων εξουσίας ή/και πολιτευμάτων. Το ιδανικό θα ήταν τα παιδιά μας να μην αναγνωρίσουν στοιχεία, όμως μετά λύπης μου αναγνωρίζω πως από πολύ μικρή ηλικία, τα ίδια έρχονται σε επαφή με τείχη που ορθώνονται εμπρός τους είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα!
Με μέγεθος 24,5 * 33,2 εκ. και σκληρό εξώφυλλο αυτό το βιβλίο των μόλις 40 σελίδων θα σας συγκλονίσει! Οι στακάτοι διάλογοι και η έλλειψη αφήγησης δεν θα μειώσουν στο ελάχιστο την αναγνωστική απόλαυση καθώς είναι ακριβώς αυτή η λιτότητα στα εκφραστικά μέσα που θα σας ταρακουνήσει!
Η Ε-ΞΑΙ-ΡΕ-ΤΙ-ΚΗ εικονογράφηση των Mauro Sacco & Elisa Vallarino είναι άξια παρατήρησης και μελέτης καθώς από τη μία έχουμε ένα συνονθύλευμα μεγεθών και χρωμάτων και από την άλλη έχουμε μοναδική αποτύπωση χαρακτηριστικών και συναισθημάτων στα πρόσωπα!
Από τις ωραιότερες δουλειές που έχουν πέσει στα χέρια μου τον τελευταίο καιρό για όλους τους λόγους που προανέφερα μα και για το ευφυέστατο τρικ του τείχους που ορθώνεται 3d στα μεσαία σαλόνια του βιβλίου.
Η ιστορία δεξιοτεχνικά και χωρίς να μας κουνά το δάχτυλο μάς οδηγεί στην απλή συνειδητοποίηση πως η αντιδημοκρατική διακυβέρνηση δεν οδηγεί πουθενά!
“Οι άνθρωποι χτίζουν πολλά τείχη αλλά όχι αρκετές γέφυρες.” ΤΖΟΖΕΦ ΦΟΡΤ ΝΙΟΥΤΟΝ
Καιρός να γκρεμίσουμε τα τείχη και να ανοίξουμε τις αγκαλιές μας!
*Η κριτική της Καλομοίρας Θεοχάρη δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην FB page του αγαπημένου μας βιβλιοπωλείου PickABook!
*photocredits: @Eleni Tziouvi
