Τι έκανα όταν γέννησα το μωρό μου; Κλείστηκα 40 μέρες στο σπίτι ως καλή λεχώνα και μαμά; Σίγουρα άφησα τους άλλους να πιστεύουν αυτό ακριβώς προκειμένου να αποφύγω τις πολλές επισκέψεις, τα σχόλια και να εξασφαλίσω την ηρεμία της οικογένειάς μου.
Η οδηγία του γυναικολόγου μου και της μαίας μου, όταν πανικοβλημένη προσπαθούσα να αποβάλω από τα αυτιά μου την ευχή που άκουσα από επισκέπτες στο μαιευτήριο “Καλά Σαράντα”, ευχή που προσωπικά με παρέπεμπε σε στενάχωρες καταστάσεις, ήταν να μην σκεφτώ λεπτό αν δεν έχω θρησκευτικές πεποιθήσεις να κλειστώ στο σπίτι. Επιπλέον ο παιδίατρός μας τόνιζε ότι καλύτερα έξω παρά μέσα στο σπίτι. Ούτε σε μένα, λοιπόν, ούτε στο μωρό θα πρόσφερε κάτι να παραμείνουμε εσώκλειστοι, όπως και επιβεβαίωσα βιώνοντάς το.
Αρχικά, σέβομαι όσες γενιές μεγάλωσαν με τη φιλοσοφία του σαραντισμού και όσες μητέρες ακόμα και σήμερα από θρησκευτική άποψη και πίστη στις παραδόσεις ακολουθούν αυτή την τακτική. Όμως ως νέα μητέρα του 21ου αιώνα, μορφωμένη και με άποψη δεν μπορούσα να δεχτώ και να εφαρμόσω αυτή τη λογική του σαραντισμού και όλα όσα τον συνοδεύουν. Όπως μου επιβεβαίωσαν οι γιατροί και ο παιδίατρός μου πρόκειται για έναν μύθο της θρησκείας που ωστόσο λειτουργεί ως καλή ασπίδα για να εξασφαλίσει το ζευγάρι και το νέο μέλος την ηρεμία τους για να γνωριστούν μεταξύ τους και να βρουν τον ρυθμό τους. Αυτή την λογική εφάρμοσα και εγώ για να αποφύγω την παρουσία όλων των άλλων πέρα του μωρού μου και του συντρόφου μου. Φυσικά και δέχτηκα και φίλους, ανθρώπους που δεν κατάφεραν να έρθουν στο μαιευτήριο και ήθελα πολύ να δω και να μοιραστώ τη χαρά μου μαζί τους.
Η απόφαση να εφαρμόσουμε ως ασπίδα την ιδέα του σαραντισμού ήταν φυσικά κοινή με τον σύντροφό μου, ο οποίος ακολουθώντας τις οδηγίες των γιατρών μας ένιωθε ότι μας προστατεύει περισσότερο και πως εξασφαλίζει περισσότερο χρόνο για τους τρεις μας. Έτσι και έγινε. Περάσαμε τις πρώτες 15 μέρες στο σπίτι, ηρεμήσαμε, οργανωθήκαμε, βρήκαμε τους ρυθμούς μας και νιώσαμε απόλυτη ικανοποίηση και ευτυχία. Παράλληλα κατάφερα να θηλάσω με ηρεμία και να το απολαύσω μαζί με το μωρό μου και τον σύντροφό μου.
Μετά τις 15 μέρες κάναμε την πρώτη επίσκεψη σε ένα φιλικό ζευγάρι, πήγαμε για ψώνια, αλλαγές δώρων και απλά όποιος μας έβλεπε, αντίκριζε μια χαρούμενη νέα λεχώνα που ανάρρωνε φυσιολογικά, ένα νεογέννητο ήρεμο, προστατευμένο αλλά όχι μέσα σε γυάλα και ένα περήφανο και χαρούμενο νέο μπαμπά και σύντροφο. Είχαμε βέβαια τη τύχη να γεννήσουμε Σεπτέμβριο όπου ο καιρός ήταν ακόμα καλός, αλλά με τον κατάλληλο χειρισμό μπορεί αυτό να γίνει σε κάθε εποχή, χωρίς βέβαια να φτάνουμε σε ακραία σημεία όπως να βολτάρουμε με ένα νεογέννητο στους 0 βαθμούς.
Παράλληλα, επιλέγαμε αργά το απόγευμα, αφού το μωρό είχε τακτοποιηθεί και κοιμόταν, να δεχόμαστε τους φίλους μας στο σπίτι για φαγητό και κρασάκι. Εδώ να σας παραθέσω άλλη μια παράμετρο του σαραντισμού που λέει ότι δεν πρέπει να επισκέπτονται την λεχώνα και το μωρό μετά τη δύση του ήλιου. Μην με ρωτήσετε γιατί, δεν κατάλαβα ποτέ που το βασίζουν αυτό. Ίσως στο ότι είναι κουρασμένη η μαμά ή για να μην ενοχλείται το μωρό, πράγμα που πάλι είναι στη δική σας δικαιοδοσία να το ρυθμίσετε και να αποφασίσετε.
Κάπως έτσι λοιπόν πέρασαν οι περιβόητες πρώτες 40 μέρες με το μωρό μου, που δεν αναιρώ την ιδιαίτερη σημασία του καθώς αυτές τις μέρες πέρα από την ανάρρωση, την επούλωση των ραμμάτων και τη γνωριμία με το μωρό, το ζευγάρι συνειδητοποιεί ότι η ζωή του έχει αλλάξει και βρίσκει τα νέα του πατήματα.
Στη συνέχεια, ήρθαμε αντιμέτωποι με το αποκορύφωμα του σαραντισμού που πέρα της ευχής που δίνει ο ιερέας στη νέα μητέρα και το μωρό της, πράγμα λογικό και αποδεκτό, περιλαμβάνει τη περιφορά του μωρού μέσα στον ναό και αν είναι αγόρι, και μέσα στην Αγία Τράπεζα. Εντάξει, όσο και αν αποδέχομαι τη θρησκεία μέσα στα δικά μου λογικά πλαίσια, όταν μου ζήτησε ο ιερέας να του δώσω στα χέρια το μωρό μου να το περιφέρει στο ναό και παράλληλα εγώ να προσκυνήσω τις εικόνες απλά ήθελα να φύγω τρέχοντας. Το έκανα όμως, και σας το αναφέρω για να προετοιμάσω τις μέλλουσες μανούλες, επειδή εγώ δε το γνώριζα ούτε κάποιος μου το είχε πει, το σοκ ήταν απερίγραπτο.
Και ο παραλογισμός του σαραντισμού κορυφώνεται με άλλον έναν μύθο, τον οποίον προσωπικά δεν ακολούθησα, που λέει ότι αφού σαραντίσετε πρέπει να επισκεφτείτε σπίτια συγγενών για να δώσουν στο μωρό ζάχαρη και βαμβάκι για να είναι γλυκιά η ζωή του και γερό με άσπρα μαλλιά. Δεν το έκανα, δεν το σχολιάζω και το αφήνω στην κρίση σας.
Η παράδοση του σαραντισμού καθιερώθηκε σε εποχές που η νέα μητέρα δεν είχε όλα αυτά τα μέσα που έχουμε σήμερα, για να αντλήσει γνώσεις και εμπεριστατωμένες απόψεις ειδικών. Επίσης, και η επιστήμη δεν είχε φτάσει στα σημερινά επίπεδα που πλέον μπορεί να εναντιωθεί δυναμικά, με ουσιαστικά επιχειρήματα έναντι της θρησκείας.
Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα, βιώνοντάς το αλλά και συζητώντας με σύγχρονες μητέρες, ότι ο σαραντισμός είναι γεμάτος από μύθους που δεν έχουν κανένα ουσιαστικό λόγο και δεν πρέπει να περιορίσουν τη νέα μητέρα και το μωρό της να βιώσουν τις πρώτες αυτές μέρες όπως νιώθουν καλύτερα. Είναι αναμφισβήτητα πολύ σημαντικές αυτές οι μέρες για να γνωριστεί η μητέρα με το μωρό της και για να εδραιωθεί ο θηλασμός, αν επιλέξει να θηλάσει.
Επομένως, προτείνω σε κάθε μέλλουσα μητέρα να μην αγχωθεί και να μην εγκλωβιστεί στους μύθους του σαραντισμού. Να κάνει αυτό που νιώθει, αλλά σίγουρα να μην μείνει εσώκλειστη στο σπίτι εάν δεν το νιώθει ή αν δεν διατρέχει κάποιος σημαντικός λόγος, ώστε να προστατευτεί και από το ενδεχόμενο της επιλόχειας κατάθλιψης που εντείνεται με την απομόνωση. Να ακολουθήσει τις συμβουλές των γιατρών και να μην παγιδευτεί σε κοινωνικά στερεότυπα και φυσικά να έχει την πλήρη υποστήριξη του συντρόφου της σε όποια απόφαση και αν πάρει.
Τέλος, εύχομαι να μην ακούσετε την ευχή “Καλά Σαράντα” αλλά αν τελικά την ακούσετε και νιώσετε περίεργα, αποβάλετέ την αμέσως από τη σκέψη σας και κάντε ελεύθερα ό,τι νιώθετε!
Ευτυχισμένη μητέρα είναι η απελευθερωμένη μητέρα!
