Αντί προλόγου
Μια Δευτέρα του Μαΐου. Όλα άρχισαν ένα ωραίο ανοιξιάτικο απόγευμα μετά τη δουλειά και αφού είχαν αναβληθεί τα απογευματινά μαθήματα στο μεταπτυχιακό μου για όλη τη βδομάδα, γιατί οι καθηγητές μας θα έλειπαν στο εξωτερικό. Μια βδομάδα, όλα τα απογεύματα κενά. Έκανα σχέδια για βόλτες, καφέδες με φίλους και συνεργάτες για να συζητήσουμε τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις. Μόλις είχαν γίνει στη χώρα εκλογές και οι διεργασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης δεν απέδιδαν. Όλα έδειχναν ότι η χώρα θα οδηγηθεί σε δεύτερες εκλογές. Μέσα σ’ όλα αυτά, στρίμωξα το πρώτο απόγευμα και ένα ραντεβού για μαστογραφία. Μάιος 2012, Δευτέρα απόγευμα. Μόλις έκανα την εξέταση ο γιατρός με φώναξε και για υπέρηχο. Είδα την ανησυχία στα μάτια του, ένιωσα ένα σφίξιμο στην καρδιά. Κάτι δεν είναι καλά.
«Έχεις έναν όγκο, εδώ αριστερά, αν ψηλαφίσεις θα τον πιάσεις.» Έβαλα το χέρι μου.
«Ναι… μα πότε; Πώς; Πότε ξεφύτρωσε αυτό εκεί; Και γιατί εγώ το πιάνω τώρα;»
«Δεν ξέρω τι είναι, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τίποτα, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να αφαιρεθεί.»
Φυσικά ο καφές και το πολιτικό κους κους πήγαν περίπατο. Αντί γι’ αυτό πήρα τη μαστογραφία και τον υπέρηχο και πήγα αμέσως στον γυναικολόγο μου, για να με κατευθύνει τι να κάνω. Η βοήθειά του ήταν σημαντική. Με συμβούλεψε να επικεντρωθώ μόνο στο χειρουργείο, να μη σκέφτομαι τίποτε άλλο και μου σύστησε κάποιους χειρουργούς.
Ο Αλέξανδρος (σ.σ. ο σύζυγoς) ήταν το πρώτο άτομο που πήρα τηλέφωνο. Δεν θυμάμαι πως του το είπα. Απότομα και στα ίσια. Πάντα έτσι τα λέω εγώ. Πρέπει να είπα: «Η μαστογραφία δεν είναι καλή. Χρειάζομαι χειρουργείο.»
Το βράδυ στο σπίτι πήρα τηλέφωνο και μίλησα με δύο κοπέλες που γνώριζα ότι είχαν χειρουργηθεί στο μαστό. Έψαξα στο internet, συνέκρινα εικόνες μαστογραφιών με την εικόνα της δικής μου μαστογραφίας. Όγκος καρκίνου – όγκος καλοήθης. Τον κοιτούσα, μια λευκή σκιά, μεγάλη σκιά, μετά έβαζα το χέρι μου και τον έπιανα. «Μεγάλος», σκεφτόμουν. Τον έπιανα με το χέρι μου και ήθελα να τον ξεριζώσω μόνη μου εκείνη τη στιγμή. Θύμωνα με τον εαυτό μου που δεν τον είχα πιάσει, που δεν τον είχα αντιληφθεί. Στην πραγματικότητα αυτό που αναρωτιόμουν συνεχώς ήταν αν τον ανακάλυψα έγκαιρα. Όσο περισσότερο συνέκρινα τις εικόνες μαστογραφιών από κακοήθης όγκους με τη δική μου τόσο πιο σίγουρη ένιωθα ότι τέτοιος είναι και ο δικός μου.
Εκείνο το πρώτο βράδυ στο σπίτι ήμασταν οι τρεις μας. Ο Αλέξανδρος, ο Δημήτρης (σ.σ. ο γιος) κι εγώ. Στην πραγματικότητα ήθελα να βάλω τα κλάματα. Από την άλλη ένιωθα θυμό. Πως το έπαθα εγώ αυτό; Πώς επέτρεψα να μου συμβεί; Αλλά απ’ έξω πρέπει να έδειχνα τέρας ψυχραιμίας. «Θα γίνω καλά. Θα μου πέσουν τα μαλλιά, θα περάσω δύσκολα αλλά θα γίνω καλά. Μην τρομάζεις.»
Το επόμενο τηλεφώνημα ήταν στην Κατερίνα. Η Κατερίνα μόλις είχε τελειώσει τις χημειοθεραπείες και τις ακτινοθεραπείες της. Μου μίλησε για το χειρουργείο, για τις χημειοθεραπείες χωρίς να ωραιοποιεί τα πράγματα και η πρώτη της κουβέντα ήταν: «Ψυχραιμία. Μπορεί να μείνεις μόνο στο χειρουργείο.» Ήταν η πιο αισιόδοξη εκδοχή αλλά για να πω την αλήθεια, δεν την πίστεψα ούτε μια στιγμή.
Το δεύτερο τηλεφώνημα ήταν στην Εύη. Η Εύη είχε περισσότερα χρόνια που το είχε αφήσει πίσω της. Και τα δύο κορίτσια μου σύστησαν χειρουργούς, μου έδωσαν τηλέφωνα, το ίδιο και ο γυναικολόγος μου και φίλοι γιατροί τις επόμενες μέρες.
Επικέντρωσα λοιπόν τη σκέψη μου σ’ αυτό: Χειρουργείο. Πρέπει να χειρουργηθώ. Πού; Εκεί όπου θα νιώσω ότι είμαι σε καλά χέρια. Άρχισα τα ραντεβού.
Στα ραντεβού με χειρουργούς ζήτησα να μάθω ακριβώς τι συμβαίνει. «Θα με βοηθήσει περισσότερο να ξέρω τι είναι. Μη μου κρύβετε τίποτα.» Η απάντηση ίδια απ’ όλους: «Δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά. Δεν είναι από τους όγκους που τους βλέπουμε και λέμε αμέσως, ναι είναι καρκίνος. Θα τον βγάλουμε, κατά τη διάρκεια του χειρουργείου θα κάνουμε ταχεία βιοψία και θα ξέρουμε. Και θα πράξουμε ανάλογα.»
Όταν επισκέφτηκα τον Πινακίδη, χειρουργό στη Θεσσαλονίκη ένιωσα σίγουρη αμέσως. «Αυτός ο άνθρωπος θέλω να με χειρουργήσει», σκέφτηκα. Κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες έκαναν τη διαφορά. Η απόφασή μου ήταν άμεση και γρήγορη: «Όσο πιο γρήγορα μπορεί να προγραμματιστεί.»
Μόλις έξι μέρες μετά τη μαστογραφία, τη μέρα του Αγίου Κωνσταντίνου – πολλά σημαντικά γεγονότα της ζωής μου έχουν συμβεί σε γιορτές μεγάλων Αγίων – δεν ξέρω αν έχει κάποια σημασία αλλά είναι μια διαπίστωση – χειρουργήθηκα.
Από την πρώτη στιγμή υιοθέτησα το χειρότερο σενάριο, δηλαδή το να είναι καρκίνος, αλλά περιέργως είχα μια σιγουριά ότι όλα θα πάνε καλά.
Μόλις ξύπνησα από το χειρουργείο, ήμουν μόνη στο δωμάτιο και το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να πιάσω το τυλιγμένο με ένα σωρό γάζες στήθος μου. «Είναι εδώ… έκανα λάθος;» σκέφτηκα. Λίγο μετά ήρθε ο γιατρός. «Πώς είσαι;» «Άστα αυτά, του είπα. Λέγε τι είδες;» Χαμογέλασε: «Ήταν ένας διαβολάκος αλλά μην ανησυχείς τον αφαιρέσαμε. Εκτομή όγκου, καθαρισμός της γύρω περιοχής, αφαίρεση λεμφαδένων από την αριστερή μασχάλη, γι’αυτό θα πονάει για λίγες μέρες. Θα κάνεις χημειοθεραπείες, αλλά όλα θα πάνε καλά.»
Ξεροκατάπια. Για μια στιγμή ίσως να φοβήθηκα κιόλα. Μα μόνο για μια στιγμή. Αυτός ήταν ο χρόνος που έδωσα στο φόβο. Μερικά δευτερόλεπτα. Κι ένα δάκρυ. Ένα, που με αιφνιδίασε, που πρόλαβε να τρέξει πριν το συγκρατήσω, εκεί στην άκρη του αριστερού μου ματιού. Αριστερά. Όλα εκεί αριστερά. Αμέσως μετά αντί να φοβηθώ απλά αποφάσισα ότι θα φοβηθεί αυτός. Ο γιατρός μπορεί να τον είπε «διαβολάκο» αλλά εγώ είπα αμέσως το όνομά του. «Έχω καρκίνο. Ε και;» είπα στον άντρα μου και στην αδερφή μου μόλις μπήκαν στο δωμάτιο. Εκείνοι δεν είπαν τίποτα. Με ρώτησαν αν πονάω από το χειρουργείο, αν χρειάζομαι κάτι, τα κλασικά. Ένιωθα κουρασμένη, ήθελα να κοιμηθώ αλλά και λίγο ανακουφισμένη.
Τώρα ξέρω ποιος είναι ο εχθρός. Έχει όνομα και εικόνα. Τον έχω δει. Το πρώτο βήμα έγινε, τον έβγαλα από μέσα μου.
«Καρκίνε, αυτό το σώμα, το στήθος μου, είναι δικό μου! Κι εσύ ήρθες απρόσκλητος και φώλιασες μέσα του. Έχεις λίγους μήνες καιρό να τα μαζέψεις και να φύγεις. Τόσο σου δίνω και πολύ σου είναι!»
Η ψυχραιμία και η λογική είναι ο καλύτερος σύμμαχος. Με βοήθησε πολύ το ότι αμέσως από την πρώτη στιγμή μίλησα με κοπέλες που έχουν περάσει ακριβώς το ίδιο. Έψαξα στο διαδίκτυο και βρήκα περισσότερα πράγματα για τον καρκίνο, τα φάρμακα, τις παρενέργειες των χημειοθεραπειών, τα ποσοστά ίασης κ.ά. Η γνώση και η πίστη μου, η σιγουριά μου ότι θα γίνω καλά, καθώς και η συνεχής επικοινωνία με τους γιατρούς με βοήθησε να έχω μια άμεση, ολοκληρωμένη και συνεχή εικόνα για την πορεία της υγείας μου.
Άρχισαν οι χημειοθεραπείες, οι παρενέργειες. Υιοθέτησα το πιο μοντέρνο στυλ με ξυρισμένο μαλλί και αργότερα με τουρμπάνι, φουλάρια, περούκα κτλ.
Έβλεπα την ανησυχία και την αγωνία των δικών μου ανθρώπων. Κι όσο και να θες στήριγμα, εκείνο που δεν θες, είναι να σε λυπούνται. Πολλές φορές με δυσκολία σηκωνόμουν από το κρεβάτι, ντυνόμουν και έκανα πράγματα καθημερινά για να μη δείξω ότι δεν είμαι καλά. Είμαι σίγουρη, πολλές φορές και εκείνοι στεναχωριόνταν ή λυπόντουσαν, έχυναν κάποιο δάκρυ κι άλλες φορές το έπνιγαν για να μην το δω. Ξέρω, πολλοί προσεύχονταν για μένα και τους ευχαριστώ. Εκτίμησα πολλά πρόσωπα διαφορετικά. Ήρθα κοντά με ανθρώπους που δεν το περίμενα. Δεν παρεξηγώ όσους κρατήθηκαν μακριά. Δεν είναι τα δύσκολα για όλους τους ανθρώπους. Προσπάθησα να συνεχίσω να έχω μια φυσιολογική κοινωνική ζωή. Δεν στερήθηκα ούτε τις παρέες μου, ούτε εξόδους, ούτε βόλτες ή μικρά ταξίδια.
Τι έμαθα; Έμαθα να προσέχω και να δίνω προτεραιότητα στον εαυτό μου, να έχω κουράγιο, να κάνω υπομονή και να μη στεναχωριέμαι όταν κάτι πάει στραβά αλλά να προχωράω παρακάτω. Δεν ήμουν ποτέ άνθρωπος που έκανε πίσω με την πρώτη δυσκολία, αλλά τώρα έμαθα γιατί δεν πρέπει να κάνει κανείς πίσω: Γιατί πάντα ο κόπος και ο σκοπός αξίζουν. Έδωσα προτεραιότητα στα θέλω μου και προσπαθώ στη ζωή μου να λιγοστεύω τα πρέπει.
Πολλές φορές σκέφτηκα τι έφταιξε; Τι τον προκάλεσε; Η διατροφή μου; Το στρες; Ο τρόπος ζωής μου; Κάτι δύσκολο που πέρασα; Όσο κι αν αναρωτιέμαι, ξέρω, απάντηση σ’ αυτό δε θα βρω. Αυτή η ερώτηση δεν θα απαντηθεί ποτέ. Και τελικά δεν έχει καμία σημασία τι το προκάλεσε. Το γιατί δεν ωφελεί όταν πρέπει να δώσεις μια μάχη και να βγεις νικητής. Έτσι κατέληξα στο ότι μάλλον ήρθε σε μένα γιατί εγώ ξέρω και μπορώ να τα βάλω μαζί του.
Τόσος χρόνος γεμάτος. Αλλαγές. Αιφνιδιασμοί. Αρρώστια. Φόβος. Σιωπή. Η σκέψη της ζωής και του θανάτου. Πόνος. Προσπάθεια. Υπομονή. Κουράγιο. Δύναμη. Απώλειες. Αναθεωρήσεις. Νέοι φίλοι.
Σιωπή τέλος.
Εφτά χρόνια μετά είμαι εδώ. Γερή και δυνατή όσο ποτέ άλλοτε. Και θέλω αυτό να το μοιραστώ μαζί σας. Γιατί ναι, ο καρκίνος μαστού μπορεί να νικηθεί, μπορεί να είναι μια παρένθεση, μπορεί να είναι απλά ένα ακόμη μάθημα ζωής.
Θεωρώ πως υπήρξα τυχερή. Το κατάλαβα έγκαιρα. Ουσιαστικά νίκησα τον καρκίνο εκείνη τη μέρα που έκλεισα το ραντεβού μου και πήγα να κάνω τη μαστογραφία.
Γι αυτό δεν πρέπει ποτέ να αμελούμε τον εαυτό μας, την υγεία μας, τις προληπτικές εξετάσεις, τα μικρά σημάδια που πολλές φορές μας δίνει το σώμα μας.
Απευθύνομαι και σε σένα που μπήκες στον κόπο να διαβάσεις αυτές τις σκέψεις μου για την εμπειρία μου. Νομίζεις ότι έχεις κάνει καμιά συμφωνία μαζί του και δεν θα σε επισκεφτεί ποτέ; Ενημερώσου! Προφυλάξου!
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ο καρκίνος, οι γενναίοι φίλοι μου κι εγώ” της Ευαγγελίας Γκουντρουμπή, εκδόσεις Επίκεντρο
Πηγή: wincancer.gr
