Την Ελένη Σβορώνου την γνωρίζουμε μέσα από τα εξαιρετικά βιβλία της αλλά και από τη δράση της στην WWF Ελλάς, στην οποία είναι υπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Με αφορμή τα 30 χρόνια της οργάνωσης στην Ελλάδα, έγραψε μια επιστολή που αξίζει να διαβαστεί.
Αγαπητή φίλη / Αγαπητέ φίλε,
Ο Τάσος μου δείχνει με καμάρι το κηπάκι που έχει φτιάξει στο σχολείο για τους μαθητές του. «Εδώ είναι ένα εργαστήριο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Φυσικής, Βιολογίας, όλα τα μαθήματα διδάσκονται εδώ!», μου λέει. «Και το κολατσιό μας από αυτό το κηπάκι βγαίνει!» προσθέτει καθώς κόβει ένα κολοκυθάκι να μου δώσει.
Η Φαίη άλλαξε ζωή. Παράτησε την Αθήνα για τα πάτρια εδάφη, στο Λεμονόδασος, στον Πόρο. Χαμογελά, ανάμεσα στις λεμονιές και με ψήνει να γραφτώ στην δική της τοπική οργάνωση, την «Καθετή». «Για την αειφορία, την ποιότητα ζωής, το περιβάλλον…» μου λέει «και θα έρθεις να κάνεις και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στα παιδιά εδώ, ε;» προτείνει ξέροντας πως έχω τσιμπήσει ήδη στην «καθετή της».
Η Αμαλία είναι θαλάσσια βιολόγος και αλωνίζει τις ελληνικές θάλασσες αυτή την περίοδο, μελετώντας τη σχέση αλιείας και κητωδών. «Κυρά δασκάλα, είδες, τώρα είμαστε συνάδελφοι!» με πειράζει.
Ναι, γιατί ο Τάσος, η Φαίη και η Αμαλία ήταν «μαθητές» μου, της ομάδας μας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του WWF. Πίσω τους έρχονται χιλιάδες μαθητές που συμμετείχαν τα τελευταία 30 χρόνια, σε εκπαιδευτική εμπειρία για το περιβάλλον με το WWF. Στη σχολική «σάκα» (μετά έγινε «σακίδιο») των μαθητικών τους χρόνων έγραφε «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση με το WWF Ελλάς». Κι ακόμη πιο πίσω έρχονται οι δάσκαλοί τους. Χιλιάδες ανήσυχοι νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές που ζητούσαν νέους δρόμους στην εκπαίδευση κι έναν τρόπο να εισάγουν τα παιδιά στο πιο καυτό ζήτημα που πια καίει κυριολεκτικά τον πλανήτη: το περιβαλλοντικό.
Χάρηκα κι εγώ την κάθε στιγμή των 30 αυτών χρόνων, γιατί ήμουν από την πρώτη στιγμή κοντά στο WWF Ελλάς, και ήμουν τυχερή, γιατί μου έλαχε ο κλήρος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Δεν είμαι μία, είμαστε τρεις που όλα αυτά τα χρόνια είμαστε κοντά στο ελληνικό σχολείο για να το «πρασινίσουμε», για να ρίξουμε τον σπόρο στους Τάσους, τις Φαίες και τις Αμαλίες, να γίνει το φυντανάκι δέντρο και να δώσει καρπούς.
Τι πετύχαμε; Τι πετυχαίνουμε ακόμη; Γνώση, αλλαγή αξιών, αλλαγή στάσης ζωής και αυριανούς πολίτες ικανούς να αναλαμβάνουν δράση για την προστασία του περιβάλλοντος. Κάποια παιδιά επηρεάζονται βαθιά, όπως τα τρία παιδιά που ανέφερα. Άλλα απλώς μαθαίνουν να λένε «όχι» στο πλαστικό μιας χρήσης και να μη σπαταλάνε ρεύμα. Είναι λίγο; Για μένα κάθε μικρή αλλαγή είναι ένα μεγάλο κέρδος.
Λίγο πριν κλείσουν τα σχολεία λόγω της πανδημίας, μου είπε η μητέρα της εφτάχρονης Αγγελικής, που είχε παρακολουθήσει μία σειρά μαθημάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με το WWF, «ήταν το καλύτερό της μάθημα, ελπίζουμε να σας δούμε ξανά σύντομα…». Κι εγώ το ελπίζω. Γιατί η Αγγελική παίρνει ανάσες ζωής στο σχολείο με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ανάσες που σώζουν τον πλανήτη. Ανυπομονώ να τη δω ξανά. Να μπω, με την ομάδα μου, στην τάξη για να βγάλουμε τα παιδιά έξω από αυτήν. Έξω στη φύση. Εκεί που κρύβεται το πιο σπουδαίο μάθημα ζωής.
«Η φύση αγαπά να κρύβεται» είπε ο Ηράκλειτος. Γι’ αυτό αισθάνομαι ευγνωμοσύνη όταν είμαι εκεί έξω και την εξερευνώ με τα παιδιά. Πάντα θα κρύβει τα μυστικά της η φύση. Αυτό το δέος είναι που αισθανόμαστε με τα παιδιά και τους δασκάλους τους, στις μαγικές στιγμές μας, κι αυτό είναι που οδηγεί τα βήματά μας να είναι ελαφροπάτητα στον πλανήτη.
Σας ευχαριστώ για τη στήριξή σας προς το WWF Ελλάς όλα αυτά τα χρόνια. Σας ευχαριστώ, διότι με τη δική σας βοήθεια θα συναντήσουμε πάλι τις Αγγελικές που περιμένουν στα θρανία τους.
Ελένη Σβορώνου,
Yπεύθυνη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
