«Θα έρθεις να πιούμε καφέ; Α, με την ευκαιρία θα με βοηθήσεις και με τις δουλειές του σπιτιού»; «Πω πω, άργησα μία ώρα, με συγχωρείς», «Να βρεθούμε το βράδυ; Τελικά δεν μπορώ, δεν έχω όρεξη», «Θα μιλάω όπως θέλω, γυναίκα/ αδερφή μου είσαι, έχω κάθε δικαίωμα» και άλλες παρόμοιες εκφράσεις και καταστάσεις, οι οποίες αποδεικνύουν ανάρμοστες συμπεριφορές καθώς και τη μη οριοθέτηση κάποιων βασικών κανόνων συμπεριφοράς. Να θυμάσαι ότι… είναι ευθύνη δική σου να θέσεις τα προσωπικά σου όρια στους άλλους, γιατί αν δεν το κάνεις εσύ δεν θα το κάνει κανείς άλλος.
Κανείς δεν μπορεί να σε κάνει να νιώσεις κατώτερος χωρίς τη συγκατάθεσή σου
Τα προσωπικά όρια αποτελούν μία αρκετά σημαντική πτυχή της προσωπικότητας του κάθε ατόμου, καθώς προστατεύουν τον εαυτό αλλά και τις διαπροσωπικές του σχέσεις. Τα όρια είναι αυτά που δείχνουν και υπενθυμίζουν στον συνάνθρωπο/ συνομιλητή ότι «μέχρι εκεί μπορεί να φτάσει» και ότι εσύ ως άτομο ανέχεσαι ως ένα σημείο, μαθαίνοντας έτσι πώς να σου συμπεριφέρεται.
Υπάρχουν διάφορα είδη ορίων όπως είναι τα σωματικά όρια που αφορούν την ιδιωτικότητα και το σώμα μας, όπως είναι η χειραψία την οποία δεν δίνουμε πάντα σε όλους, τονίζοντας την απόσταση που επιθυμούμε να κρατήσουμε. Υπάρχουν τα υλικά όρια, στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα χρήματα, τα ρούχα, το φαγητό ή ακόμα και ένα βιβλίο. Πολύ βασικά είναι και τα συναισθηματικά/ πνευματικά όρια, τα οποία είναι καθοριστικά για την ψυχική μας υγεία. Περιλαμβάνουν εκείνες τις συμπεριφορές που ανεχόμαστε και επιτρέπουμε στους άλλους, οι οποίες όμως είναι κατάλληλες και αποδεκτές για εμάς. Είναι εκείνες οι αξίες και οι αντιλήψεις που ταιριάζουν σε εμάς και τα θέματα που μας απασχολούν ως άτομο.
Το να θέτεις όρια σημαίνει ότι αγαπάς, προστατεύεις και φροντίζεις τον εαυτό σου
Γιατί είναι σημαντικά τα όρια στη ζωή μας;
Για να μπορέσει να υπάρξει μία υγιής σχέση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η οριοθέτηση, ποια είναι δηλαδή τα προσωπικά μας όρια. Έτσι, θα υπάρξει μια ουσιαστική επικοινωνία και μία ουσιώδης σχέση, χωρίς κάποιον αρνητικό αντίκτυπο στον ψυχισμό μας. Όταν έχεις θέσει από την αρχή τα όριά σου, εξασφαλίζεις την αυτοεκτίμηση και τον αυτοσεβασμό, καθώς επίσης «κόβεις μαχαίρι» την όποια τυχόν χειραγώγηση του απέναντί σου. Ακόμη, αποφεύγεις τις εντάσεις αλλά και το να σε φέρει κάποιος σε δύσκολη/ αμήχανη στιγμή.
Τι είναι αυτό που εμποδίζει την οριοθέτησή μας;
- Ο φόβος το να μην πληγώσουμε/ στεναχωρήσουμε τον άλλον.
- Ο φόβος ότι δεν θα είμαστε πλέον αρεστοί από τους άλλους.
- Ο φόβος της εγκατάλειψης και της μοναξιάς
- Ο φόβος της έλλειψης κατανόησης και του δικαιώματος
- Η ύπαρξη λανθασμένων προτύπων για τις σχέσεις που έχει δημιουργηθεί από την παιδική ηλικία.
Θέσε τα όριά σου! Μην φοβάσαι!
Είναι σημαντικό να γνωρίζεις εσύ ο ίδιος τα προσωπικά σου όρια και μετά να τα ‘‘δείχνεις’’ στους άλλους. Εάν δεν τα έχεις θέσει, είναι καιρός να το κάνεις και άμεσα, για να μπορείς να συνυπάρχεις με τους άλλους χωρίς να κινδυνεύει ο «ψυχικός σου κόσμος». Να θυμάσαι ότι… εάν δεν θέσεις όρια, συνεχώς θα βρίσκεσαι σε έναν αλλεπάλληλο πόλεμο μέσα σου, με έντονα αρνητικά συναισθήματα τόσο για τους άλλους όσο και για τον εαυτό σου και θα είναι κάτι που θα σε υποβιβάζει, γιατί θα νιώθεις ότι δεν σε υπολογίζουν.
Ξεκίνα λοιπόν, τώρα! Πριν να είναι πολύ αργά. Προέχει ο εαυτός σου και η ψυχική σου ηρεμία.