Η εργασία είναι μία έννοια η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο και είναι αναπόσπαστο κομμάτι στην ανθρώπινη κοινωνία. Είναι μία σημαντική πτυχή της ζωής του ατόμου, καθώς καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και όλα τα υπόλοιπα επίπεδά του. Η εργασία είναι ένα πολύπλοκο εργαλείο ανατροφοδότησης στη ζωή των ανθρώπων με ποικίλα αποτελέσματα, όπως το να εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις προσδοκίες, να ενισχύει την αυτοεκτίμηση και την ασφάλειά τους όπως επίσης έχει την ικανότητα να προσφέρει και ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής.
Όμως, για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω, απαιτείται πίεση, άγχος, εξουθενωτικά ωράρια και γενικά μία συνεχή εξέλιξη που θα βοηθήσει το άτομο να πετύχει τα όσα θέλει και έχει ονειρευτεί. Δυστυχώς όμως, υπάρχουν φορές που οι άνθρωποι μπορεί να υπερβούν τα προσωπικά τους όρια, προκαλώντας καταστροφικές συνέπειες τόσο για την ψυχική τους υγεία όσο και για την σωματική, «ραγίζοντας» παράλληλα και την ισορροπία των άλλων επιπέδων τους.
Στο σημείο αυτό κάνει την «επαναστατική» εμφάνισή της η επαγγελματική εξουθένωση, γνωστή και ως burnout, η οποία είναι ένα σύνδρομο σωματικής και ψυχικής εξάντλησης στα πλαίσια του οποίου το άτομο κατακλύζεται από συναισθήματα άγχους και υπερβολικής πίεσης. Είναι ένα αρκετά συνηθισμένο πρόβλημα στην σύγχρονη κοινωνία, περισσότερο από όσο κάποιος μπορεί να πιστεύει και δεν θεωρείται κάτι παροδικό αλλά διαρκεί εβδομάδες, μήνες ακόμα και χρόνια.
«Η αγάπη του υπάλληλου για τη δουλειά, ξεκινά από την αγάπη του εργοδότη για τον υπάλληλο» [Harvey Mackay]
Πού μπορεί, όμως, να οφείλεται η εργασιακή εξουθένωση;
Συνήθως, η εργασιακή εξουθένωση έχει να κάνει με τις συνθήκες στον χώρο εργασίας. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που μπορεί ένα άτομο να επιβαρυνθεί από μεγάλο όγκο φόρτου εργασίας, περισσότερη από αυτή που του αναλογεί, με αποτέλεσμα να του προκαλέσει στρες, πίεση, αβεβαιότητα και ανασφάλεια αν τελικά θα τα καταφέρει. Έτσι, υπάρχει μία εσωτερική σύγκρουση του «μπορώ να τα καταφέρω», «θα πιεστώ» με μία εξωτερική σύγκρουση μη μπορώντας το σώμα και οι αντοχές του να ακολουθήσουν. Το burnout είναι αναπόφευκτο. Πρόσεχε!
Ακόμη, σημαντικό ρόλο παίζει και το οικογενειακό περιβάλλον, το οποίο εάν δεν είναι σταθερό και το άτομο δυσκολεύεται να διαχειριστεί τις πιεστικές οικογενειακές καταστάσεις, τότε οι ισορροπίες ‘‘ταράσσονται’’ και υπάρχει μια κατάσταση στην οποία το άτομο δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει. Εάν το άτομο δεν έχει την κατάλληλη στήριξη από τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του, την οικογένειά του, αλλά ούτε και την ανάλογη υποστήριξη από συναδέλφους του, τότε οι υποχρεώσεις τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο κορυφώνονται, μη μπορώντας το άτομο να αποδώσει στο μέγιστο βαθμό.
Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης έχει διάφορες επιδράσεις στη ζωή του ατόμου όπως:
- Το άτομο με επαγγελματική εξουθένωση νιώθει πολύ συχνά απόμακρο, χωρίς καμία όρεξη για δραστηριότητες έχοντας μία μελαγχολική διάθεση ακόμα και εκρήξεις θυμού. Έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολεύεται στη λήψη αποφάσεων, απομακρύνεται από τους συναδέλφους του και γενικά έχει μία αίσθηση παραίτησης.
- Εξίσου σημαντικό είναι ότι άτομο που βιώνει εργασιακή εξουθένωση έχει έντονους πονοκεφάλους, διαταραχές στη διατροφή του, πόνους στους μύες, αϋπνίες, ναυτίες, έντονο άγχος καθώς επίσης και δυσκολία στην αναπνοή. Είναι συμπτώματα που δεν πρέπει το άτομο να αγνοήσει και οφείλει να τα αντιμετωπίσει άμεσα. Η έγκαιρη και έγκαιρη πρόληψη είναι σημαντική, ιδίως στην προκειμένη περίπτωση, που μερικές φορές το άτομο και ο περίγυρός του αργούν να κατανοήσουν το τι μπορεί να συμβαίνει.
Για να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία την επαγγελματική εξουθένωση, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε την ύπαρξή της και να κατανοούμε από πού προέρχεται.
Είναι πολύ βασικό να θυμάσαι ότι ο εαυτός σου, η ψυχική υγεία και ηρεμία είναι πάντα προτεραιότητα. Τίποτε άλλο. Οφείλεις να προσέχεις και να φροντίζεις τον εαυτό σου, να γνωρίζεις τα ατομικά σου όρια και να μην τα ξεπερνάς, αλλά και να τα ξεπεράσεις μέχρι ως ένα σημείο.
Ακόμη, προσπάθησε να κρατήσεις τα ωράρια που σου αναλογούν και να κάνεις τα απαραίτητα διαλείμματα που χρειάζεται.
Να κοιμάσαι, να τρως σωστά και παράλληλα να κάνεις δραστηριότητες εκτός δουλειάς, ώστε να αποφορτίζεσαι από τον εργασιακό φόρτο.
Επικοινώνησε με άτομα εκτός δουλειάς, βγες με την παρέα σου και απόλαυσε ένα πλούσιο γεύμα μαζί με ένα κρασί εμπλουτισμένο από όμορφα αρώματα.
Απόλαυσε τον ελεύθερό σου χρόνο. Η ζωή δεν είναι μόνο δουλειά και υποχρεώσεις, είναι και αυτό αλλά όχι μόνο αυτό. Βάζε προτεραιότητες και θα δεις… όλα θα κυλάνε όμορφα και ωραία!
