Όταν γινόμαστε αποδέκτες αρνητικών κριτικών, σίγουρα τα συναισθήματα που γεννιούνται μέσα μας δεν είναι και τα πιο ευχάριστα. Μπορεί να νιώθουμε ένταση, νεύρα, θυμό, εκνευρισμό, ακόμα και στεναχώρια. Σε συνέχεια αυτών, δεν είναι λίγες οι φορές που όλα τα παραπάνω πυροδοτούν στο μυαλό σενάρια επιστημονικής φαντασίας –που εκείνη τη στιγμή μπορεί να μοιάζουν πέρα για πέρα ρεαλιστικά- και κυριαρχεί η αίσθηση ότι «όλοι είναι εναντίον μου». Εδώ, δε θα σου πω «Ηρέμησε, δεν ισχύει» γιατί γνωρίζω από πρώτο χέρι ότι αυτό δεν πιάνει όταν δεν είσαι καλά αφενός, αφετέρου το έχω στη λίστα μου με τα «10 μεγαλύτερα φάουλ λόγια που μπορεί να σου πει κανείς όταν δεν είσαι καλά!».
Η κριτική από την άλλη μοιραία, μας ακολουθεί σε κάθε τομέα της ζωής μας. Στην εργασία, τις διαπροσωπικές σχέσεις και μεταξύ μας… οφείλουμε να παραδεχτούμε πως πολλές φορές, μπορεί να είναι πολύ εποικοδομητική, αν όχι αναγκαία. Μη ξεχνάμε άλλωστε πως… υπάρχουν και λογιών κριτικές. Το ζήτημα είναι τι κρατάς, τι αφήνεις, τι θα σε πάει μπροστά, τι πίσω και κυρίως πως το ερμηνεύεις.
Η αλήθεια είναι πως… όλα είναι ζήτημα ερμηνείας και αυτό σαφώς είναι μια υπόθεση προσωπική. Προτού όμως περάσουμε σε μια χ, ψ ερμηνεία ας σταθούμε σε κάτι βασικότερο: Το φίλτρο. Είναι πολύ σημαντικό να αντιληφθούμε εδώ πως μια κριτική έχει δύο όψεις: Καλοπροαίρετη – κακοπροαίρετη. Και οι δύο έχουν από πίσω τους μια πρόθεση. Στην πρώτη περίπτωση, η πρόθεση δεν είναι γνωστή και συνήθως δε βασίζεται σε τεκμήρια, είναι κοινώς αερολογίες –και εδώ μπαίνουν τα περίεργα σενάρια στο κεφάλι μας και οι μαντεψιές-, ενώ στη δεύτερη, υπάρχει σαφήνεια, υπάρχει η δήλωση της αλήθειας και της ειλικρίνειας του ανθρώπου που στην προσφέρει.
Περιττό εδώ να πούμε ότι οι καλοπροαίρετες κριτικές είναι αυτές που έχουν και νόημα, γιατί στην τελική αυτό είναι το ζητούμενο: Το νόημα που έχει μια κριτική για εμάς. Πάνω σε ποιο ζήτημα ασκείται η κριτική; Πως γίνεται; Ποιος την κάνει; Τι τον οδηγεί να την κάνει; Τη ζητήσαμε; Μη ξεχνάς ότι πολλές φορές γινόμαστε αποδέκτες εποικοδομητικής κριτικής και άκρως καλοπροαίρετης, τη στιγμή που αυτό που ακούμε δε μας αρέσει. Ξέρεις κάτι; Είναι πολύ οκ κάτι να μη μας αρέσει. Μήπως όμως αν η Χ κριτική έχει όντως βάση, χρειάζεται να την εξετάσουμε; Μήπως χρειάζεται να δούμε το ζήτημα πιο «ψυχρά» και να κάνουμε μια δεύτερη ανάγνωση; Ενδεχομένως αυτό να μας πάει ένα βήμα παραπέρα…
Κλείνοντας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας το «STOP». Είναι ένα μοντέλο ενσυνειδητότητας που χρησιμοποιώ στις συνεδρίες με τις πελάτισσές μου όταν έχουν ανάγκη να… πάρουν μια ανάσα και να δουν μια κατάσταση πιο ψύχραιμα και καθαρά. Τι μας προτρέπει λοιπόν το STOP –με βάση το ακρωνύμιο-; Stop – Take a breath – Observe – Proceed. Ίσως σαν «πρακτική» σε βοηθήσει στη διαχείριση πάσης φύσεως κριτικών, αλλά… και κρίσεων. Σίγουρα αξίζει να το δοκιμάσεις κι αν το κάνεις… περιμένω feedback!
Συνεχίστε Ολόψυχα,
Your Coach,
Μάρη Γαργαλιάνου
