Το 1829, όταν η χώρα μας ήταν πλέον, υπό την ηγεσία του Ιωάννη Καποδίστρια και είχε απελευθερωθεί από τον τουρκικό ζυγό, ιδρύθηκε στην Αίγινα, την πρώτη πρωτεύουσα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, το πρώτο μουσείο του έθνους. Λίγο αργότερα το 1835, όταν η πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μεταφέρθηκε στην Αθήνα, ακολούθησε και η μεταφορά του μουσείου. Το πρώτο αυτό μουσείο της χώρας, άνοιξε επίσημα τις πύλες του στο κοινό το 1889, παρουσιάζοντας ένα πλήθος “θησαυρών” της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, ο οποίος τότε προερχόταν, κυρίως από την Προϊστορική Περίοδο. Τα επόμενα χρόνια, με την άνθηση των αρχαιολογικών ανασκαφών, σε κάθε σημείο της χώρας μας, η συλλογή του μουσείου εμπλουτίστηκε και το πρώτο αυτό μουσείο περιελάμβανε πλέον αμέτρητους θησαυρούς του ελληνικού πολιτισμού.
Τον Απρίλιο του 1941, με την έλευση των Γερμανών ναζιστικών στρατευμάτων στην Αθήνα, το μουσείο, όπως και ολόκληρη η χώρα βρίσκεται σε κίνδυνο. Οι Γερμανοί επισκέπτονται το μουσείο, αλλά οι αίθουσες και οι προθήκες των εκθεμάτων είναι άδειες. Ρωτούν επίμονα το προσωπικό του μουσείου για το που βρίσκονται τα “αρχαία”, όπως τα αποκαλούσαν και η απάντηση που λαμβάνουν είναι πως βρίσκονται “μέσα στην γη”. Κάπως έτσι οι θησαυροί του μουσείου γλύτωσαν και δεν είχαν την τύχη της Νίκης της Σαμοθράκης, του Κυκλαδίτη Αρπιστή, του Γλυπτού Διακόσμου του Παρθενώνα και πολλών ακόμη ελληνικών αρχαιοτήτων που βρίσκονται παράνομα σε διάφορα μέρη του κόσμου μακρυά από την χώρα που τα γέννησε.
Όμως, όλα όσα σας ανέφερα παραπάνω, σας τα έχω πει αναλυτικά και σε προηγούμενα άρθρα μου και το μουσείο στο οποίο αναφέρομαι δεν είναι άλλο από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας για το οποίο σας έχω ξανά μιλήσει στο παρελθόν. Σήμερα λοιπόν, θα σας μιλήσω για μια ακόμη φορά για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, θα επικεντρωθώ – θα σας παρουσιάσω, όμως τα 5 πιο σημαντικά αγάλματα του μουσείου, τα οποία θεωρώ πως όλοι μας θα πρέπει να τα γνωρίζουμε.
1.Ο ΔΙΑΣ – ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ ΤΟΥ ΑΡΤΕΜΙΣΙΟΥ
Το συγκεκριμένο άγαλμα αποτελεί ένα από ελάχιστα, πρωτότυπα χάλκινα αγάλματα της κλασικής περιόδου, το οποίο απεικονίζει μια ανδρική μορφή, υπερφυσικού μεγέθους για την οποία υπάρχει μια διχογνωμία αναφορικά με τον θεό που αναπαριστά. Η θεϊκή μορφή που παρουσιάζεται γυμνή, όρθια και σε έντονο διασκελισμό, πιθανολογείται ότι είτε αναπαριστά το βασιλιά των ολύμπιων θεών Δία ή τον βασιλιά της θάλασσας Ποσειδώνα. Η διχογνωμία προκύπτει από την στάση του σώματος και συγκεκριμένα τα χέρια, καθώς το αριστερό χέρι του αγάλματος είναι τεντωμένο μπροστά, ενώ με το δεξί χέρι είναι “όρθιο” και πιθανολογείται ότι κρατούσε τον κεραυνό ή την τρίαινα. Το αντικείμενο που κρατούσε η θεϊκή μορφή, δυστυχώς, δεν βρέθηκε, ενώ το ίδιο το άγαλμα βρέθηκε, στην θάλασσα έξω από την περιοχή του Αρτεμισίου Εύβοιας, στο σημείο εκείνο είχε ναυαγήσει ένα πλοίο στα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., από εκεί προκύπτει και η ονομασία Δίας ή Ποσειδώνας του Αρτεμισίου.
2. ΠΑΙΔΙ – ΕΦΗΒΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ
Ένα ακόμη σπουδαίο άγαλμα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου είναι και ο Έφηβος – Παιδί του Μαραθώνα. Το μοναδικής ομορφιάς άγαλμα, αναπαριστά μια νεαρή εφηβική μορφή ανήκει και αυτό στην κατηγορία με τα σπανιότερα χάλκινα αγάλματα της κλασικής περιόδου, παρουσιάζει τον έφηβο όρθιο, γυμνό, να στηρίζεται στο αριστερό του πόδι. Το άγαλμα, εξαιτίας της “απαλότητα της κίνησης” αποτελεί με βεβαιότητα, πρωτότυπο έργο της σχολής του Πραξιτέλη. Ο νεαρός έφηβος προτάσει το αριστερό χέρι, στο οποίο κρατούσε κάποιο αντικείμενο που δεν μας έχει διασωθεί και σηκώνει ψηλά το δεξί,(και σε αυτό το χέρι κρατούσε κάποιο αντικείμενο, που ούτε αυτό μας έχει διασωθεί). Το άγαλμα βρέθηκε από ψαράδες, οι οποίοι το έπιασαν στα δίχτυα τους τον Ιούνιο του 1925 στον κόλπο του Μαραθώνα.
3. ΕΦΗΒΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
Παραμένουμε στα ανδρικά χάλκινα αγάλματα, τώρα όμως βρισκόμαστε στην ελληνιστική περιόδο. Ο Έφηβος των Αντικυθήρων, παριστάνεται όρθιος και γυμνός, με πλούσια κόμμωση να φημίζεται για την ομορφιά του. Το δεξί χέρι του αγάλματος υψώνεται ψηλά και θεωρείται πως κρατούσε κάποιο αντικείμενο ή κάποια προσφορά. Οι ειδικοί θεωρούν πως πιθανόν να κρατούσε το μήλο της Έριδος, άρα να αναπαριστά τον Πάρη. Υπάρχουν βέβαια και οι απόψεις ότι απεικονίζεται ο Περσέας, που θα κρατούσε το κεφάλι της Μέδουσας ή κάποιος αθλητής που θα κρατούσε σφαίρα. Ο Έφηβος βρέθηκε τυχαία στις αρχές του 20ου αιώνα έξω από την περιοχή των Αντικυθήρων, από αυτό προκύπτει και η ονομασία του.
4. Ο ΤΖΟΚΕΥ ΤΟΥ ΑΡΤΕΜΙΣΙΟΥ
Ο “τζόκεϋ” του Αρτεμισίου αποτελεί ένα σύμπλεγμα, που αναπαριστά έναν νεαρό αναβάτη, να καλπάζει πάνω σε ένα άλογο. Το σύμπλεγμα αυτό χρονολογείται κατά την ελληνιστική εποχή και αποτελεί μία από τις ελάχιστες αναπαραστάσεις των ελληνικών ιπποδρομιών. Το άλογο αναπαρίσταται να καλπάζει, ενώ στο μηρό του ζώου είναι χαραγμένη η μορφή της θεάς Νίκης. Ο αναβάτης φαίνεται νεαρός στην ηλικία, μικρότερων διαστάσεων συγκριτικά με το άλογο και να στρέφει το κεφάλι προς τα αριστερά. Ο “τζόκεϋ” βρέθηκε το 1928 στον βυθό της περιοχής του Αρτεμισίου Εύβοιας, σε πολλά κομμάτια και έχουν συμπληρωθεί κομμάτια στην ουρά του αλόγου και στο κέντρο του κορμού του νεαρού αναβάτη.
5. ΤΟ ΠΡΟΣΦΥΓΑΚΙ
Το προσφυγάκι είναι ένα αγαλματίδιο μόλις 63 εκατοστών, που απεικονίζει ένα μικρό αγόρι, μάλλον βοσκοτόπουλο, να κρατά στην αγκαλιά του ένα σκυλάκι. Το μικρό αυτό αγαλματίδιο σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, χρονολογείται το 150 μ.Χ., βρέθηκε το 1922 στο Βουλευτήριο της Μικράς Ασίας. Το μικρό αυτό προσφυγάκι ταξίδεψε μαζί με εκατομμύρια ξεριζωμένους Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, γλύτωσε από τα χέρια των Τούρκων και αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο φημισμένα εκθέματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του μικρού αυτού πρόσφυγα, σας προτείνω να διαβάσετε το παραμύθι του αρχαιολόγου Χρήστου Μπουλώτη με τίτλο το «Άγαλμα που κρύωνε» από τις Εκδόσεις Πατάκη.
Τα παραπάνω εκθέματα αποτελούν μονάχα μια “γεύση” των υπέροχων και μοναδικών θησαυρών που φυλάσσονται μέσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Αν πραγματοποιήσετε μια επίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, θα ανακαλύψετε αμέτρητα “στολίδια” του πολιτισμού της χώρας μας και όχι μόνο!
Αν λοιπόν δεν έχετε κανονίσει κάτι για αυτή την Κυριακή, σας προτείνω να επισκεφτείτε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, με αφορμή βέβαια και την δωρεάν είσοδο σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία κάθε πρώτη Κυριακή του μήνα, να αναζητήσετε τα παραπάνω εκθέματα και να ανακαλύψετε, αντικρίζοντας τα, τους λόγους για τους οποίους ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα εκθέματα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας!