Από την προηγούμενη κιόλας εβδομάδα, όλα τα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας διοργανώνουν και προγραμματίζουν τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται σήμερα για την Επέτειο του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη, με τραγούδια, ποιήματα, φωτογραφίες, βίντεο, κατάθεση στεφάνων στο μνημείο του Πολυτεχνείου.
Θυμάμαι ήδη από το Νηπιαγωγείο να έχω μάθει τραγούδια σχετικά με την επέτειο του Πολυτεχνείου όπως ο Δρόμος, το Χελιδόνι, το Ακορντεόν… Kαι έπειτα, κατά τη διάρκεια της μετάβασής μου στις τάξεις του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου, να μαθαίνω όλο και περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον εορτασμό του Πολυτεχνείου και την περίοδο της Χούντας στη χώρα μας.
Θυμάμαι χαρακτηριστικά την πρώτη φορά που μου μίλησε η μαμά μου για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Μου περιέγραφε γεμάτη συγκίνηση το κλίμα που επικρατούσε στους δρόμους εκείνον τον Νοέμβρη, όταν οι φοιτητές, μην αντέχοντας πλέον το καθεστώς της Χούντας, που είχε ήδη ξεκινήσει από την 21η Απριλίου του 1973 μέσω της κατάληψης του δημοκρατικού πολιτεύματος και την επιβολή της δικτατορίας, από τους στρατιωτικούς Γεώργιο Παπαδόπουλο, Στυλιανό Πατακό και Νικόλαο Μακαρέζο. Ήταν τότε μικρό κοριτσάκι, όταν στις 16 Νοέμβρη είχε κατεβεί στο κέντρο της Αθήνας, μαζί με την μητέρα της για να βρουν και να φέρουν πίσω τον αδερφό της, φοιτητής τότε, που το είχε σκάσει κρυφά και βρισκόταν απέξω από τον χώρο του Πολυτεχνείου μαζί με άλλους φοιτητές.
Μέχρι και σήμερα είναι έντονα χαραγμένα στην μνήμη της, τα δακρυγόνα που έπεφταν ασταμάτητα γύρω τους κάνοντας τα μάτια τους να τσούζουν, στην προσπάθειά τους να φτάσουν μέχρι το Πολυτεχνείο, ενώ ταυτόχρονα υπήρχαν ακινητοποιημένα λεωφορεία και τρόλεϊ με ζωγραφισμένα συνθήματα πάνω τους.
Αυτή ήταν η προσωπική ιστορία της δικής μου μητέρας από τα γεγονότα του Νοέμβρη του 1973, την οποία φρόντισε να μου υπενθυμίζει κάθε χρόνο την ημέρα της επετείου του Πολυτεχνείου, και συνέβαλε καταλυτικά στο να μπορέσω να καταλάβω και να αντιληφθώ το χρονικό εκείνης της περιόδου.
Εγώ και τα παιδιά της γενιάς μου και γενικότερα οι γενιές που βρίσκονταν κοντά στην περίοδο του Πολυτεχνείου, έχουν στο κοντινό τους περιβάλλον κάποιον άνθρωπο που κάπως να σχετίζεται με εκείνη την εποχή – ακόμα και οι δάσκαλοί μας στο σχολείο είχαν να μας περιγράψουν τη δική τους ιστορία από τότε.
Έτσι μέσα από αυτές τις προσωπικές ιστορίες και σε συνδυασμό με το εκπαιδευτικό υλικό του σχολείου, είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα τα γεγονότα του Νοέμβρη του 1973 μέσα από τα μάτια των ίδιων των ανθρώπων που τις έζησαν.
Τι γίνεται όμως σήμερα που για τους περισσότερους γονείς η γενιά του Πολυτεχνείου μοιάζει κάτι μακρινό; Πώς μπορούν να εξηγήσουν κυρίως στα πιο μικρά παιδιά τι συνέβη τότε;
Σήμερα χάρη στη δύναμη που μας δίνει το διαδίκτυο, με το τεράστιο και αναρίθμητο όγκο πληροφοριών που μας προσφέρει, μπορούμε να βρούμε εικόνες, ήχους, κείμενα, βίντεο από αυτόπτες μάρτυρες εκείνης της εποχής.
Ακόμη, μπορούμε να διαβάσουμε στα παιδιά βιβλία για την επέτειο του Πολυτεχνείου, όπως το βιβλίο της Μαρίζας Ντεκάστρο “Τι είναι Δημοκρατία“, για παιδιά προσχολικής ηλικίας και των πρώτων τάξεων του Δημοτικού (εκδόσεις Μεταίχμιο), όπως και το “Η εξέγερση του Πολυτεχνείου” του συγγραφέα Φίλιππου Μανδηλαρά (εκδόσεις Παπαδόπουλος).
Τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας μπορούμε να τα προτρέψουμε να διαβάσουν πάλι από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και την Μαρίζα Ντεκάστρο το βιβλίο “2651 ημέρες δικτατορίας“ αλλά και το βιβλίο “Τιράντες με πείσμα“, του Μερκούριου Αυτζή (εκδόσεις Ψυχογιός).
Αυτό που οφείλουμε να τονίσουμε και να κάνουμε σαφές στα παιδιά μας είναι η σημασία της δημοκρατίας, της ελευθερίας λόγου και προσωπικής άποψης.
Οι φοιτητές του Πολυτεχνείου που τότε με θάρρος εναντιώθηκαν και αντιμετώπισαν το καθεστώς της Χούντας, δίνοντας ακόμη και τη ζωή τους, το έκαναν για την Ελευθερία. Γιατί, δεν γίνεται ένας λαός όπως οι Έλληνες, που ήταν 400 χρόνια σκλαβωμένοι από τον Τουρκικό ζυγό, που πολέμησαν, βροντοφώναξαν το «ΟΧΙ» του 40′ και εναντιώθηκαν στους Ναζί, να δέχονται τώρα να τους στερήσουν την ελευθερία για την οποία τόσο αγωνίστηκαν.
Η σημασία της ελευθερίας είναι το πιο σπουδαίο μήνυμα που πρέπει να περάσουμε στη νέα γενιά, μαθαίνοντας τα παιδιά μας να μην επιτρέπουν ποτέ και σε κανέναν να τους την στερεί!